mine
Demirbaşlardan
- Katılım
- 5 Mayıs 2008
- Mesajlar
- 1.902
- Tepki puanı
- 106
- Puanları
- 113
- Yaş
- 39
- Bulunduğu Yer
- ankara
- Tuttuğu Takım
- GALATASARAY
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU KANUNU
Kanun Numarası : 5502
Kabul Tarihi : 16/5/2006
Yayımlandığı R. Gazete : Tarih: 20/5/2006,
Sayı: 26173
Yayımlandığı Düstur : Tertip: 5, Cilt: 45,
Sayfa:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Tanımlar, Kuruluş ve Görevler
Amaç ve kuruluş
MADDE 1– Bu Kanunun amacı, Sosyal Güvenlik Kurumunun kuruluş, teşkilât, görev
ve yetkilerine ilişkin usûl ve esasları düzenlemektir.
Bu Kanun ile Kuruma görev ve yetki veren diğer kanunların hükümlerini uygulamak
üzere; kamu tüzel kişiliğini haiz, idarî ve malî açıdan özerk, bu Kanunda hüküm bulunmayan
durumlarda özel hukuk hükümlerine tâbi Sosyal Güvenlik Kurumu kurulmuştur. Kurum,
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ilgili kuruluşudur. Kurumun merkezi Ankara'dadır.
Kurum, Sayıştay'ın denetimine tâbidir.
Tanımlar
MADDE 2– Bu Kanunda geçen;
a) Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,
b) Bakan: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanını,
c) Kurum: Sosyal Güvenlik Kurumunu,
ç) Genel Kurul: Sosyal Güvenlik Kurumu Genel Kurulunu,
d) Yönetim Kurulu: Sosyal Güvenlik Kurumu Yönetim Kurulunu,
e) Başkanlık: Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığını,
f) Başkan: Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanını,
g) Genel müdürler: Sosyal Sigortalar Genel Müdürü, Genel Sağlık Sigortası Genel
Müdürü, Primsiz Ödemeler Genel Müdürü ve Hizmet Sunumu Genel Müdürünü,
ifade eder.
Kurumun amacı ve görevleri
MADDE 3- Kurumun temel amacı; sosyal sigortacılık ilkelerine dayalı, etkin, adil,
kolay erişilebilir, aktüeryal ve malî açıdan sürdürülebilir, çağdaş standartlarda sosyal güvenlik
sistemini yürütmektir.
Kurumun görevleri şunlardır:
a) Ulusal kalkınma strateji ve politikaları ile yıllık uygulama programlarını dikkate
alarak sosyal güvenlik politikalarını uygulamak, bu politikaların geliştirilmesine yönelik
çalışmalar yapmak.
b) Hizmet sunduğu gerçek ve tüzel kişileri hak ve yükümlülükleri konusunda
bilgilendirmek, haklarının kullanılmasını ve yükümlülüklerinin yerine getirilmesini
kolaylaştırmak.
c) Sosyal güvenliğe ilişkin konularda; uluslararası gelişmeleri izlemek, Avrupa Birliği
ve uluslararası kuruluşlar ile işbirliği yapmak, yabancı ülkelerle yapılacak sosyal güvenlik
sözleşmelerine ilişkin gerekli çalışmaları yürütmek, usûlüne göre yürürlüğe konulmuş
uluslararası antlaşmaları uygulamak.
ç) Sosyal güvenlik alanında, kamu idareleri arasında koordinasyon ve işbirliğini
sağlamak.
d) Bu Kanun ve diğer kanunlar ile Kuruma verilen görevleri yapmak.
2
İKİNCİ BÖLÜM
Kurumun Organları ve Görevleri
Kurumun organları
MADDE 4- Kurum, aşağıdaki organlardan oluşur:
a) Genel Kurul.
b) Yönetim Kurulu.
c) Başkanlık.
Kurumun teşkilât yapısı ekli (I) sayılı cetvelde gösterilmiştir.
Genel Kurulun oluşumu, görevleri ve toplanması
MADDE 5- Genel Kurul, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının veya
görevlendireceği bir yetkilinin başkanlığında;
a) Sayıştay Başkanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı,
Sağlık Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı,
Hazine Müsteşarlığı, Özürlüler İdaresi Başkanlığı, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel
Müdürlüğü, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü ile öğretim üyeleri arasından Yüksek
Öğretim Kurulu tarafından görevlendirilecek birer temsilciden,
b) İş ve/veya Sosyal Güvenlik Hukuku alanında Bakan tarafından belirlenecek iki
öğretim üyesinden,
c) Başkan, genel müdürler, Strateji Geliştirme Başkanı, Rehberlik ve Teftiş Başkanı
ile Aktüerya ve Fon Yönetimi Daire Başkanından,
ç) En fazla üyeye sahip ilk üç işveren sendikası konfederasyonları tarafından üye
işveren sendikalarına bağlı işyerlerinde çalışan toplam işçi sayısıyla orantılı olarak belirlenen
9 temsilciden,
d) En fazla üyeye sahip ilk üç işçi sendikası konfederasyonları tarafından üye
sayılarına orantılı olarak belirlenen 9 temsilciden,
e) En fazla üyeye sahip ilk üç kamu görevlileri sendikası konfederasyonları tarafından
üye sayılarına orantılı olarak belirlenen 9 temsilciden,
f) Kendi nam ve hesabına çalışanların üye olduğu kanunla kurulu en üst meslek
kuruluşlarından en fazla üyeye sahip ilk üç kuruluş tarafından üye sayılarına orantılı olarak
belirlenen 9 temsilciden,
g) Kurumdan aylık veya gelir almakta olanların üye olduğu en fazla üyeye sahip ilk üç
kuruluş tarafından üye sayılarına orantılı olarak belirlenen 9 temsilciden,
h) (ç), (d), (e) ve (f) bentleri dışında kalan ve kamu kurumu niteliğindeki en üst
meslek kuruluşları tarafından görevlendirilecek birer temsilciden,
oluşur.
Genel Kurulun görevleri şunlardır:
a) Sosyal güvenlik politikaları ve bunların uygulamaları hakkında görüş ve önerilerde
bulunmak.
b) Kurumun bütçe ve bilânçolarını, faaliyet raporlarını, performans programlarını, orta
ve uzun vadeli gelir-gider dengesini, sigorta kolları itibarıyla yapılan en son aktüeryal hesap
sonuçlarını değerlendirerek görüş oluşturmak.
c) Kurumun performans programlarında yer alan hedefleri ile sonuçlarını
değerlendirerek bir sonraki dönemin performans hedeflerine ilişkin görüş oluşturmak.
ç) Yönetim Kurulunun seçimle gelen asıl ve yedek üyelerini beşinci fıkrada belirtilen
usûle göre seçmek.
Genel Kurul üç yılda bir kez toplanır. Toplantı tarihi ve gündem en geç bir ay
öncesinden ilgili kurum ve kuruluşlara bildirilir. Toplantı yetersayısı, üye tam sayısının salt
3
çoğunluğudur. İlk toplantıda çoğunluk sağlanamazsa bir ay sonra yapılacak ikinci toplantıda
salt çoğunluk aranmaz. Genel Kurul, Bakan veya üye tam sayısının üçte biri tarafından
olağanüstü toplantıya çağrılabilir.
Genel Kurul kararları en geç iki hafta içinde, Genel Kurula katılan üyelere gönderilir
ve kararlar Kurumca öncelikle dikkate alınır.
Genel Kurulda birinci fıkranın; (ç) bendinde sayılan temsilciler Yönetim Kurulu
işveren temsilcisini, (d) bendinde sayılan temsilciler Yönetim Kurulu işçi temsilcisini, (e)
bendinde sayılan temsilciler Yönetim Kurulu kamu görevlileri temsilcisini, (f) bendinde
sayılan temsilciler Yönetim Kurulu kendi nam ve hesabına çalışanlar temsilcisini, (g)
bendinde sayılan temsilciler Yönetim Kurulu gelir ve aylık alanlar temsilcisini birer asıl ve
birer yedek üye olarak seçerler. Seçim gizli oy, açık tasnif usûlüne göre yapılır ve oy çokluğu
ile karar verilir. Seçimler Bakanlık tarafından hazırlanacak yönetmelikte belirlenen usûl ve
esaslara göre yapılır.
Genel Kurulun sekreterya işlemleri Başkanlık tarafından yerine getirilir. Genel
Kurulun çalışmaları için yapılacak giderler Kurum bütçesine konulacak ödenekten karşılanır.
Genel Kurulun toplanmasına, çalışmasına, temsilcilerin görevlendirilmesine ve diğer
hususlara ilişkin usûl ve esaslar Kurumun önerisi üzerine Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle
düzenlenir.
Yönetim Kurulunun oluşumu ve üyeleri
MADDE 6- Yönetim Kurulu bir karar organı olup, Kurumun en yüksek karar, yetki
ve sorumluluğunu taşır. Yönetim Kurulu;
a) Başkan,
b) Başkanın teklifi üzerine müşterek kararname ile atanan bir başkan yardımcısı,
c) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını temsilen, Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanının teklifi üzerine müşterek kararname ile atanan bir üye,
ç) Maliye Bakanlığını temsilen, Maliye Bakanının teklifi üzerine müşterek kararname
ile atanan bir üye,
d) Hazine Müsteşarlığını temsilen, Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın
teklifi üzerine müşterek kararname ile atanan bir üye,
e) İşverenleri temsilen seçilecek bir üye,
f) İşçileri temsilen seçilecek bir üye,
g) Kamu görevlilerini temsilen seçilecek bir üye,
h) Kendi nam ve hesabına çalışanları temsilen seçilecek bir üye,
ı) Kurumdan gelir veya aylık alanları temsilen seçilecek bir üye,
olmak üzere 10 üyeden oluşur. Başkan, Yönetim Kurulunun da başkanıdır. Yönetim
Kuruluna, Başkanın bulunmadığı hallerde Başkana vekâlet eden kişi başkanlık eder. Yönetim
Kurulu üyesi başkan yardımcısının bulunmadığı hallerde, Başkan tarafından görevlendirilen
başkan yardımcısı Yönetim Kuruluna katılır.
Yönetim Kurulu en az haftada bir defa ve asgarî altı üye ile toplanır. Kararlar
toplantıya katılan üyelerin çoğunluğu ile alınır. Oylarda eşitlik olması halinde, Başkanın
bulunduğu taraf çoğunluk sayılır. Gerekli görüldüğünde Başkanın veya altı üyenin talebi ile
Yönetim Kurulu olağanüstü toplantıya çağrılabilir.
Başkan ve başkan yardımcısı dışındaki Yönetim Kurulu üyelerinin görev süresi üç
yıldır. Geçerli bir mazereti olmaksızın; arka arkaya üç toplantıya veya bir yıl içinde toplam
altı toplantıya katılmayanlar, Yönetim Kurulu üyeliğine atanma ya da seçilme şartlarını
yitirenler ile atandıktan veya seçildikten sonra bu şartları taşımadığı anlaşılanların üyelikleri
kendiliğinden sona erer. Geçerli bir mazereti olmaksızın; arka arkaya üç toplantıya veya bir
yıl içinde toplam altı toplantıya katılmayanların durumu, Yönetim Kurulu kararıyla tespit
edilerek Bakanlığa bildirilir. Seçilen üyelerden herhangi bir nedenle görev süresinden önce
4
Yönetim Kurulu üyeliği sona erenlerin yerleri, yedek üyeler tarafından doldurulur. Bu şekilde
göreve gelen üyeler, yerlerini aldıkları üyenin görev süresini tamamlar. Süreleri biten üyeler
yeni üyeler atanıncaya veya seçilinceye kadar görevlerine devam ederler. Atanan üyelerden
herhangi bir nedenle görev süresinden önce Yönetim Kurulu üyeliği sona erenlerin yerlerine
en geç bir ay içinde kalan süreyi tamamlamak üzere aynı usûlle yeni bir atama yapılır. Atama
ile gelen Yönetim Kurulu üyelerinden görevi sona erenler, otuz gün içinde eski kurumlarına
başvurmaları halinde atamaya yetkili makam tarafından en geç bir ay içinde mükteseplerine
uygun kadroya atanırlar. Atama gerçekleşinceye kadar bunların Yönetim Kurulu üyesi
kadrolarına bağlı olarak almakta oldukları malî haklarının ödenmesine devam olunur.
Başkan ve başkan yardımcısı dışındaki atama ile gelen Yönetim Kurulu üyelerinin
kurumları ile ilişiği kesilir.
Yönetim Kurulu üyeliğine atanacak veya seçileceklerin 657 sayılı Devlet Memurları
Kanununun 48 inci maddesinin (A) bendinin (1), (4), (5), (6) ve (7) numaralı alt bentlerinde
sayılan şartları taşımaları gerekir. Ancak seçimle gelen Yönetim Kurulu üyeleri için 657 sayılı
Devlet Memurları Kanununun 68 inci maddesinin (B) bendinde sayılan şartlar aranmaz.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin (A) bendinin (5) numaralı
alt bendinde öngörülen suçlarla ilgili olarak haklarında ceza davası açılan üyelerden görevi
başında kalması sakıncalı görülenler, Bakan tarafından tedbiren görevden uzaklaştırılabilir.
Görevden uzaklaştırılan üyeler hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ilgili
hükümleri uygulanır. Bu şekilde geçici olarak boşalan üyeliklere, tedbiren görevden
uzaklaştırılan üye göreve dönünceye ve söz konusu üyenin üyelik süresini geçmemek üzere,
seçimle gelen üyeler yerine yedek üyelerden doldurulur, atama ile gelen üyelerin yerine ise
atamaya yetkili makam tarafından görevlendirme yapılır.
Toplantılara iştirak eden Yönetim Kurulu Başkan ve üyelerine, bu görevleri nedeniyle
ayrıca, 22/1/1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 34 üncü maddesine
göre kamu iktisadi teşebbüsleri yönetim kurulu başkan ve üyelerine ödenen miktarlarda her ay
ücret ödenir.
Yönetim Kurulunun görevleri
MADDE 7- Yönetim Kurulunun görevleri şunlardır:
a) Kurum bütçesini, bilânçosunu, gelir-gider tablolarını, Kurum bütçesindeki bölümler
içinde aktarmaları, bu bölümler arasındaki ek ve olağanüstü ödenek tekliflerini karara
bağlamak.
b) Kurumun sigorta kolları itibarıyla hazırlanacak aktüeryal hesaplarına ilişkin
raporları değerlendirerek finansman dengesinin üçer aylık ve yıllık gerçekleşmelerini izlemek,
alınması gereken tedbirleri kararlaştırmak, Genel Kurula sunulacak aktüeryal hesaplara ilişkin
raporları gerektiğinde bağımsız kuruluşlara inceletmek.
c) Genel müdürlükler ile Strateji Geliştirme Başkanlığı bünyesindeki daire
başkanlıklarının, taşrada ise sosyal güvenlik merkezlerinin kurulmasına veya kapatılmasına
karar vererek Bakan onayına sunmak.
ç) Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikleri karara bağlamak.
d) Her türlü kiralama sözleşmesi hakkında karar vermek, 213 sayılı Vergi Usul
Kanunu uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı kadar her yıl artırılmak üzere bedeli
beşyüz bin Yeni Türk Lirasından fazla olan her türlü; kiraya verme, satış, alım, devir, takas,
inşaat, taşınmazların ferağı, yapım ve diğer işlere ilişkin karar vermek, ihale komisyonu
kararlarını onaylamak.
e) Kurum personeline ödenecek ek ödeme, ikramiye ve fazla mesai ücretine ilişkin
usûl ve esasları belirlemek.
f) Kurum yararının bulunması halinde; yılı merkezî yönetim bütçe kanununda
gösterilen miktara kadar olan hak ve alacakların terkinine karar vermek, prim ve primlerden
5
kaynaklanan alacaklar hariç olmak üzere, uyuşmazlıkların dava açılmadan veya icra takibi
yapılmadan uzlaşma veya tahkim yoluyla çözümlenmesine, Kurum tarafından veya Kuruma
karşı açılan dava veya icra takiplerinin uzlaşma veya tahkim yoluyla çözümlenmesine, sulhe,
kabule, feragate ve kanun yollarına başvurulmamasına karar vermek.
g) Kurumun performans hedef, gösterge ve programı ile hizmet kalite standartlarını
karara bağlamak.
h) Her yıl için, prim borcu kamuoyuna açıklanacak işverenlerin belirlenmesine esas
olmak üzere asgarî borç tutarını belirlemek.
ı) Kurum alacaklarının tahsilat işlemleri ile diğer kanunlarla tahakkuk ve tahsilat
yetkisi Kuruma verilen alacakların tahsilat işlemlerinin, kısmen veya tamamen kamu
gelirlerinin toplanması ve takibinden sorumlu olan kamu idarelerinden hizmet almak suretiyle
gerçekleştirilmesine karar vererek Bakan onayına sunmak.
i) Kurumun dava ve icra takipleri için vekâlet akdi yoluyla avukat çalıştırılmasına,
özel uzmanlık gerektiren ve geçici nitelikteki işler için ise hizmet satın alınması yoluyla yerli
veya yabancı uzman çalıştırılmasına karar vermek, bunların sözleşme şartlarını ve avukatlara
ödenecek ücretleri belirlemek.
j) Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.
Yönetim Kurulunun çalışma usûl ve esaslarıyla, bu Kanunun 6 ncı ve 7 nci
maddelerinin uygulanmasına ilişkin hususlar, Yönetim Kurulu kararı ve Bakan onayı ile
çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Başkanlık Teşkilâtı
Teşkilât
MADDE 8- Başkanlık teşkilâtı, merkez ve taşra teşkilâtından meydana gelir.
Merkez teşkilâtı
MADDE 9- Başkanlık merkez teşkilâtı, ana hizmet birimleri ile danışma ve yardımcı
hizmet birimlerinden meydana gelir.
Başkan
MADDE 10- Başkanlığın en üst amiri olan Başkan, Başkanlık icraatından ve emri
altındakilerin faaliyet ve işlemlerinden Yönetim Kuruluna karşı sorumlu olup aşağıdaki
görev, yetki ve sorumluluklara sahiptir:
a) Kurumu; Anayasaya, kanunlara, ulusal kalkınma plânına, yıllık uygulama
programlarına ve Bakanlar Kurulunca belirlenen politika ve stratejilere uygun olarak
yönetmek.
b) Kurumun görev alanına giren hususlarda politika ve stratejiler geliştirmek, bunlara
uygun yıllık amaç ve hedefler oluşturmak, performans ölçütleri belirlemek, Başkanlığın
bütçesini hazırlamak, gerekli yasal ve idarî düzenleme çalışmalarını yapmak, belirlenen
stratejiler, amaçlar ve performans ölçütleri doğrultusunda uygulamayı koordine etmek,
izlemek ve değerlendirmek.
c) Kurumun faaliyetlerini ve işlemlerini denetlemek, yönetim sistemlerini gözden
geçirmek, kurumsal yapı ile yönetim süreçlerinin etkililiğini gözetmek ve yönetimin
geliştirilmesini sağlamak.
ç) Yönetim Kurulu kararlarının uygulanmasını sağlamak.
d) Adlî ve idarî makamlara, gerçek ve tüzel kişilere karşı Kurumu temsil etmek.
6
e) Kamu Görevlileri Etik Kurulunun belirlediği ilkeler çerçevesinde kurumsal etik
kuralları belirleyerek, personele ve Kurumun ilişkili olduğu taraflara duyurmak ve personelin
bu kurallara uygun hareket etmesini sağlamak.
f) 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı kadar
her yıl artırılmak üzere bedeli beşyüz bin Yeni Türk Lirasına kadar olan; kiraya verme, satış,
alım, devir, takas, inşaat, taşınmazların ferağı, yapım ve diğer işlere ilişkin sözleşmeler
hakkında karar vermek, ihale komisyonu kararlarını onaylamak, beşyüz bin Yeni Türk
Lirasının üzerinde olanlar için Yönetim Kuruluna öneride bulunmak ve kendi limitleri
dâhilinde merkez ve taşra teşkilâtının harcama sınırlarını belirlemek.
g) Ödeme tarihi altı aydan daha uzun süre gecikmiş ve Yönetim Kurulu tarafından her
yıl için belirlenecek tutardan daha fazla prim borcu olan işverenleri, yönetmelikle belirlenen
usûl ve esaslara göre her yıl kamuoyuna açıklamak.
h) Kurumun faaliyet alanına giren konularda diğer kurum ve kuruluşlarla işbirliği ve
koordinasyonu sağlamak.
Başkan yardımcıları
MADDE 11- Görevlerin yürütülmesinde Başkana yardımcı olmak üzere üç başkan
yardımcısı görevlendirilir. Başkan yardımcıları, Başkana karşı sorumludur.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Ana Hizmet Birimleri
Ana hizmet birimleri
MADDE 12- Başkanlığın ana hizmet birimleri şunlardır:
a) Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü.
b) Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğü.
c) Primsiz Ödemeler Genel Müdürlüğü.
ç) Hizmet Sunumu Genel Müdürlüğü.
d) Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı.
e) Aktüerya ve Fon Yönetimi Daire Başkanlığı.
Her bir genel müdürlük bünyesinde, Yönetim Kurulu kararı ile en fazla 8 adet daire
başkanlığı kurulabilir.
Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü
MADDE 13- Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğünün görevleri şunlardır:
a) Sosyal güvenlik mevzuatında genel sağlık sigortası ve primsiz ödemeler dışındaki
konularda verilen görevleri yapmak.
b) Kurumun prim tahsilatını yapmak, tahsil edilemeyen prim ve prime ilişkin diğer
alacakları gecikme süresi ve miktarına göre sınıflandırarak takibine öncelik vermek, süresi
içerisinde tahsil edilemeyen prim ve prime ilişkin diğer alacaklar ile ilgili olarak borçlular
hakkında gerekli idarî ve icraî takibat ile bunlardan kaynaklanan davaların kadrolu veya
vekâlet akdine dayanılarak çalıştırılacak sözleşmeli avukatlarca, yetkili mercilerde her
derecede takip edilmesini, savunmasını ve sonuçlandırılmasını sağlamak.
c) 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı Kanun gereği tahsil edilmesi gereken işsizlik
sigortası primlerinin tahsil ve takip işlemlerini yapmak.
ç) Yönetim Kurulunca gerekli görülen durumlarda, Kurumun süresinde ödenmeyen
prim ve prime ilişkin alacakları ile diğer kanunlarla tahsil ve takip yetkisi Kuruma verilen
alacakların tahsilat işlemlerini, yapılacak protokoller çerçevesinde kısmen veya tamamen
kamu gelirlerinin toplanması ve takibinden sorumlu olan kamu idarelerinden hizmet almak
suretiyle gerçekleştirmek.
7
d) Kapsamda olduğu halde tescili yapılmayan sigortalıların, genel sağlık
sigortalılarının ve işyerlerinin işlemlerini re’sen sonuçlandırmak, kayıtdışı çalışmanın
önlenmesi amacıyla diğer kamu idareleri, bankalar, aracı kurumlar, oda, borsa, birlik ve
meslek kuruluşları ve her türlü gerçek ve tüzel kişilerle sigortalılık ve işyeri denetimi, veri
paylaşımı ve kontrolü konusunda işbirliği yapmak, projeler oluşturmak, geliştirmek ve
uygulamak.
e) Sigortalıları, hak sahiplerini ve işverenleri sosyal güvenlik mevzuatından doğan
hakları ve ödevleri konusunda her türlü iletişim araçları ile bilgilendirmek.
f) Görev konusuyla ilgili uygulamaları izlemek ve geliştirmek.
g) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğü
MADDE 14- Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğünün görevleri şunlardır:
a) Sosyal güvenlik mevzuatında genel sağlık sigortası ile ilgili konularda verilen
görevleri yapmak.
b) Genel sağlık sigortalıları ile hak sahiplerinin hastalıklardan korunması amacıyla
ilgili kamu idareleriyle kişisel koruyucu sağlık hizmetleri politikalarının tespitine ve etkin bir
şekilde uygulanmasına katkı sağlamak.
c) Genel sağlık sigortalıları ile hak sahiplerini ve işverenleri genel sağlık sigortası
mevzuatından doğan hakları ve ödevleri konusunda her türlü iletişim araçları ile
bilgilendirmek.
ç) Görev konusuyla ilgili uygulamaları izlemek ve geliştirmek.
d) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
Primsiz Ödemeler Genel Müdürlüğü
MADDE 15- Primsiz Ödemeler Genel Müdürlüğünün görevleri şunlardır:
a) Sosyal güvenlik mevzuatında primsiz ödemelere ilişkin konularda verilen görevleri
yapmak.
b) 24/2/1968 tarihli ve 1005 sayılı Kanun, 28/5/1986 tarihli ve 3292 sayılı Kanun,
3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Kanun, 28/2/1982 tarihli ve 2629 sayılı Kanun, 28/2/1985
tarihli ve 3160 sayılı Kanun, 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Kanun, 11/10/1983 tarihli ve
2913 sayılı Kanun, 16/12/1960 tarihli ve 168 sayılı Kanun hükümleri, 18/3/1924 tarihli ve
442 sayılı Köy Kanununun ek 16 ve ek 17 nci maddelerinde belirtilen ödemeler ile yılı bütçe
kanunlarına ekli cetvellerde ve 2330 sayılı Kanuna atıfta bulunan diğer kanun hükümlerine
göre bedeli Hazine tarafından karşılanmak suretiyle bu Kanunla devredilen Türkiye
Cumhuriyeti Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü tarafından yapılması gereken tazminat ve
yardım işlemleri ile bu kanunlar kapsamında bulunan er, erbaş ve sivil görevlilere yönelik
aylık ve diğer ödemeleri yapmak.(1)
c) Görev konusuyla ilgili uygulamaları izlemek ve geliştirmek.
ç) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
(1) 27/5/2007 tarihli ve 5673 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle bu bentte yer alan yer alan "168 sayılı Kanun
hükümleri," ibaresinden sonra gelmek üzere, "18/3/1924 tarihli ve 442 sayılı Köy Kanununun ek 16 ve ek 17
nci maddelerinde belirtilen ödemeler" ibaresi eklenmiş ve metne işlenmiştir.
Hizmet Sunumu Genel Müdürlüğü
MADDE 16- Hizmet Sunumu Genel Müdürlüğünün görevleri şunlardır:
a) Kurumun gerçek ve tüzel kişilere yönelik hizmet sunumunun kesintisiz olarak
yerine getirilmesini sağlamak.
8
b) Hizmet sunumuna ilişkin konularda, performansın geliştirilmesine yönelik olarak
ilgili birimler ile birlikte iş süreçlerini belirlemek, yürütülen işlerle ilgili verileri toplamak,
analiz etmek, elde ettiği sonuçları ilgili birimlerle paylaşarak iş süreçlerini geliştirmek.
c) Taşra teşkilâtı birimlerinin kurulması ve kapatılması ile ilgili iş ve işlemleri
yürütmek.
ç) Kurum merkez ve taşra teşkilâtının her türlü bilişim hizmetlerini yürütmek.
d) Sosyal güvenlik veri tabanını oluşturmak, diğer kamu idarelerinin veri tabanları ile
entegrasyonunu sağlamak, sosyal güvenlik veri tabanı bilgilerinin güncelliğini sağlamak ve
Kurum faaliyetlerinin etkililiğini artıracak şekilde kullanıma sunmak.
e) Kurum için gerekli yazılım ve donanım altyapılarını plânlamak, geliştirmek,
kurmak, işletmek, yenilemek, bu altyapıların güvenliğini ve sürekliliğini sağlamak üzere
gerekli önlemleri almak.
f) Görev konusuyla ilgili uygulamaları izlemek ve geliştirmek.
g) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı
MADDE 17- Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı, Başkan adına aşağıdaki rehberlik ve
teftiş görevlerini yapar:
a) Sosyal güvenliğe ilişkin hükümlerin uygulanmasını; usûlsüzlükleri önleyici, eğitici
ve rehberlik yaklaşımını ön plâna çıkaran bir anlayışla denetlemek.
b) Kayıtdışı istihdamı önlemek, sosyal sigorta suiistimalleri ile mücadele etmek, bu
amaçla sektörel analizlere dayalı denetimleri yürütmek ve bu konularda alınması gerekli
tedbirleri önermek.
c) Prim ödeme yükümlülerini gruplar ve sektörler itibarıyla analiz etmek,
denetlenecek sektörleri her yıl için belirlenecek risk değerlendirme kriterlerine göre
sınıflandırmak suretiyle riskli sektörlerin denetimine öncelik vermek.
ç) Görevleriyle ilgili her türlü kayıt ve belgeleri incelemek, ilgililerden bilgi istemek
ve toplamak.
d) İşin yürütümü açısından gerekli olan asgarî işçilik tutarını tespit etmek.
e) Yıl boyunca müfettişler tarafından düzenlenen raporların sonuçlarını
değerlendirmek, raporlar hakkında istatistikî bilgiler ile birlikte uygulamadaki sorunlara ve
yapılması gereken mevzuat değişikliklerine ilişkin öneriler sunmak.
f) Kurumun merkez ve taşra teşkilâtı ile personelinin idarî, malî ve hukukî işlemleri
hakkında teftiş, inceleme ve soruşturma yapmak, sosyal güvenlik mevzuatının verdiği yetkiye
dayanılarak Kurumla sözleşme yapmış gerçek ve tüzel kişiler hakkında ise inceleme ve
soruşturma yapmak.
g) Müfettişler tarafından yapılacak denetimlere ilişkin yöntem ve teknikleri
geliştirmek, standart ve ilkelerin oluşturulmasını sağlamak, denetim rehberleri hazırlamak,
denetimlerin etkililiğini ve verimliliğini artırıcı tedbirleri almak, bu konuda görüş ve öneriler
sunmak.
h) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
Aktüerya ve Fon Yönetimi Daire Başkanlığı
MADDE 18- Aktüerya ve Fon Yönetimi Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) Kurumun nakit ve benzeri varlıklarını finansal araçlar vasıtasıyla değerlendirmek.
b) Nüfus yapısı ve finansman yönünden kısa, orta ve uzun vadeli aktüeryal esaslara
göre projeksiyonlar yapmak, finansman, fon yönetimi ve aktüerya ile ilgili her türlü istatistikî
bilgiyi derlemek, bu bilgileri değerlendirerek sonuçlarını ilgili birimlere bildirmek.
c) Tahsilat ve ödemelerin hızlı, güvenli ve düşük maliyetle yapılması hususunda banka
ve diğer finansal kuruluşlarla protokol yapmak.
9
ç) Finansman kaynakları ile yapılmakta olan ödemelerden yararlanma şartları ve
yardım tutarları arasındaki ilişkiyi inceleyerek teknik bilânçoyu hazırlamak.
d) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Danışma Birimleri
MADDE 19- Başkanlığın danışma birimleri şunlardır:
a) Strateji Geliştirme Başkanlığı.
b) Hukuk Müşavirliği.
c) Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği.
Strateji Geliştirme Başkanlığı
MADDE 20- Strateji Geliştirme Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) Ulusal kalkınma plânı, strateji ve politikaları, yıllık program, 33 üncü maddede
belirtilen komisyon tarafından belirlenen finansal hedefler ve Yönetim Kurulu kararları
çerçevesinde, sosyoekonomik verileri de dikkate alarak, Kurumun orta ve uzun vadeli sosyal
güvenlik amaç, strateji ve politikalarını oluşturmak üzere gerekli çalışmaları yapmak.
b) Kurumun görev alanına giren konularda performans ve kalite ölçütleri geliştirmek
ve bu kapsamda verilecek diğer görevleri yerine getirmek.
c) Kurumun yönetimi ile hizmetlerin geliştirilmesi ve performansla ilgili bilgi ve
verileri toplamak, analiz etmek, yorumlamak.
ç) Kurumun görev alanına giren konularda, hizmetleri etkileyecek dış faktörleri
incelemek, alınması gerekli önlemleri önermek, Kurum içi kapasite araştırması yapmak,
hizmetlerin etkililiğini ve tatmin düzeyini analiz etmek ve genel araştırmalar yapmak.
d) 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile malî hizmetler birimine
verilen görevleri yerine getirmek.
e) Kurumun çalışma konuları ile ilgili bilimsel yayınları takip ve teşvik etmek.
f) Kurumda yapılacak yeni düzenlemeler ve ihdas edilecek birimler için düzenleyici
etki analizi yapmak.
g) Sosyal güvenliğe ilişkin konularda; 24/6/1994 tarihli ve 4009 sayılı Dışişleri
Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde, Avrupa Birliği
ve uluslararası kuruluşlar ile işbirliği yapmak, yabancı ülkelerle yapılacak sosyal güvenlik
sözleşmelerine ilişkin gerekli çalışmaları yürütmek.
h) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
Strateji Geliştirme Başkanlığı bünyesinde Yönetim Kurulu kararı ile en fazla 4 adet
daire başkanlığı kurulabilir.
Hukuk Müşavirliği
MADDE 21- Hukuk Müşavirliğinin görevleri şunlardır:
a) Kurumun amaçlarını daha iyi gerçekleştirmek, mevzuata, plân ve programa uygun
çalışmasını temin etmek amacıyla, gerekli hukukî teklifleri hazırlamak, Kurum birimleri ve
diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından gönderilen kanun, tüzük, yönetmelik, diğer
mevzuat ve tip sözleşme taslakları ile diğer hukukî konular hakkında görüş bildirmek.
b) Kurumun menfaatlerini koruyucu ve anlaşmazlıkları önleyici hukukî tedbirleri
zamanında almak, anlaşma ve sözleşmelerin bu esaslara uygun olarak yapılmasına yardımcı
olmak.
c) Kurumun taraf olduğu davalarda Başkanlığı temsil etmek, prim ve prime ilişkin
davalar hariç; Kurum tarafından veya Kurum aleyhine açılan davalar ile icra takiplerinin
10
kadrolu avukatlar veya Başkanlıkça vekâlet akdine dayanılarak çalıştırılacak sözleşmeli
avukatlarca her derecede takip edilmesini, savunmasını, sonuçlandırılmasını ve
koordinasyonunu sağlamak.
ç) Kurum tarafından talep edilen hukukî konular ile hukukî, malî ve cezaî sonuçlar
doğuracak işlemler hakkında görüş bildirmek.
d) İhtilaflı konuları analiz ederek Kurumun taraf olduğu anlaşmazlıkları en aza
indirecek tedbirlere ilişkin görüş ve önerilerde bulunmak.
e) 7 nci maddenin birinci fıkrasının (f) bendinde belirtilen hususlarda önerilerde
bulunmak.
f) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği
MADDE 22- Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliğinin görevleri şunlardır:
a) Basın ve halkla ilişkilerle ilgili faaliyetleri plânlamak ve bu faaliyetlerin
belirlenecek usûl ve ilkelere göre yürütülmesini sağlamak.
b) 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununa göre yapılacak bilgi edinme
başvurularını etkin, süratli ve doğru bir şekilde sonuçlandırmak üzere gerekli tedbirleri almak.
c) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
ALTINCI BÖLÜM
Yardımcı Hizmet Birimleri
Yardımcı hizmet birimleri
MADDE 23- Kurumun yardımcı hizmet birimleri şunlardır:
a) İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı.
b) Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı.
c) (Ek: 31/7/2008-5797/11 md.) İnşaat ve Emlak Daire Başkanlığı
İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı
MADDE 24- İnsan Kaynakları Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) Kurumun insan gücü plânlaması ve politikası konusunda çalışmalar yapmak,
tekliflerde bulunmak.
b) Kurum personelinin atama, nakil, sicil, terfi, ücret, emeklilik ve benzeri özlük
işlemlerini yürütmek.
c) Kurum personelinin eğitim plânını hazırlamak, uygulamak ve değerlendirmek.
ç) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı
MADDE 25- Destek Hizmetleri Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) (Değişik: 31/7/2008-5797/11 md.) Kurum hizmetlerinin gerektirdiği mal ve
hizmetlere ilişkin satın alma ve taşınırlara ilişkin satma, satın alma, kiralama, bakım ve
onarım, arşiv, idarî ve malî hizmetleri yürütmek.
b) (Değişik: 31/7/2008-5797/11 md.) Taşınırların kayıtlarını tutmak.
c) Kurum sivil savunma ve seferberlik hizmetlerini plânlamak ve yürütmek.
ç) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
İnşaat ve Emlak Daire Başkanlığı
MADDE 25/A– (Ek: 31/7/2008-5797/5 md.)
İnşaat ve Emlak Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
11
a) Taşınmazlara ilişkin her türlü satım, yapma, yaptırma, bakım, onarım ve tadilat
işlerini yürütmek.
b) Kurumun ihtiyaç duyduğu hizmet binalarını kiralamak, satın almak,
yapmak/yaptırmak veya Kurumun mülkiyetinde bulunan arazi, arsa ve binaların devri
karşılığında ve/veya kurum bütçesinin ilgili tertiplerine bu amaçla konulan ödeneklerden,
düzenlenen protokol çerçevesinde kamu kurum ve kuruluşları ile Kurum iştiraklerine
doğrudan yaptırmak, iş ve işlemlerini yürütmek.
c) Kurum gayrimenkul ve demirbaşlarını sigorta yapmak, kiraya vermek, işletmek,
kamu kurumları arasında taşınmaz ve ayni hak devri ile Kuruma yapılacak gayrimenkul bağış
işlemlerinin yürütülmesinde mevzuata yönelik değerlendirmeleri, teknik-ekonomik etütleri ve
rantabilite hesaplarını yapmak, izlemek, her aşamada takip etmek ve yürütmek.
d) Kurum gayrimenkul ve demirbaşlarının bakım ve onarım işlerini yürütmek.
e) Kurum iştiraklerine ait gayrimenkullerle ilgili iş ve işlemleri yürütmek, izlemek,
denetlemek ve gerekli önlemler hakkında önerilerde bulunmak.
f) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
YEDİNCİ BÖLÜM
Sosyal Güvenlik Yüksek Danışma Kurulu
Sosyal Güvenlik Yüksek Danışma Kurulunun oluşumu, görevleri ve toplanması
MADDE 26- Sosyal Güvenlik Yüksek Danışma Kurulu; Bakanın başkanlığında,
Başkan ile Milli Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı,
Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve Hazine Müsteşarlığı tarafından, en az genel müdür
düzeyinde, görevlendirilecek birer temsilciden, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürü, Sosyal
Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürü, Özürlüler İdaresi Başkanı, Üniversitelerarası
Kurul tarafından fakültelerin çalışma ekonomisi, sosyal güvenlik ve/veya iş hukuku bilim
dallarından seçilecek bir öğretim üyesi, Genel Kurula üye gönderen kuruluşların başkanları ile
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türk Tabipleri Birliği, Türk Dişhekimleri Birliği, Türk
Eczacılar Birliği, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, Türkiye Serbest Muhasebeci,
Malî Müşavirler ve Yeminli Malî Müşavirler Odaları Birliği başkanlarından, Bakan
tarafından uygun görülecek kişiler veya kurum temsilcilerinden oluşur.
Sosyal Güvenlik Yüksek Danışma Kurulu, sosyal güvenlik politikaları ve
uygulamaları konularında görüş bildirir. Kurul yılda bir kez en geç Mart ayı sonuna kadar,
Bakan tarafından tespit edilen gün ve gündeme göre toplanır. Kurulun sekreterya hizmetleri
Başkanlık tarafından yerine getirilir. Kurulun çalışma usûl ve esasları çıkarılacak bir
yönetmelikle düzenlenir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Taşra Teşkilâtı
MADDE 27- Başkanlığın taşra teşkilâtı; her ilde kurulan sosyal güvenlik il
müdürlükleri ile sosyal güvenlik il müdürlüklerine bağlı olarak kurulacak sosyal güvenlik
merkezlerinden oluşur.
İl ve ilçelerde nüfus, sigortalı ve genel sağlık sigortalısı sayısı, işyeri sayısı, işlem
yoğunluğu ve belirlenecek diğer kriterler doğrultusunda yeteri kadar sosyal güvenlik merkezi
kurulabilir veya kaldırılabilir.
Sosyal güvenlik il müdürlükleri ve sosyal güvenlik merkezleri, ikinci fıkrada belirtilen
kriterlere uygun olarak teşkilâtlanma usûl ve esasları yönetmelikle belirlenmek üzere idarî iş
ve işlemler açısından dört kategoriye ayrılabilir.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Personele İlişkin Hükümler
Personelin statüsü, ücret ve malî haklar
MADDE 28- Kurum hizmetlerinin gerektirdiği aslî ve sürekli görevler, 657 sayılı
Devlet Memurları Kanunu hükümlerine tâbi olarak istihdam edilen personel tarafından
yürütülür. Kurumun kadrolu memurları hakkında sosyal güvenlikleri bakımından 5434 sayılı
Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanır.
Kurumun merkez ve taşra teşkilâtı kadrolarında çalışan memurları ile sözleşmeli
personeline, sağlık kurullarında ve fatura ile reçetelerin incelenmesi işlerinde çalışmak üzere
Kurum dışından görevlendirilen tabiplere en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge
dahil) % 200'ünü geçmemek üzere ek ödeme yapılır. (Değişik ikinci cümle: 8/3/2007-5597/3
md.) Sağlık hizmetleri ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfına dahil kadrolarda çalışan personel
ile genel idare hizmetleri sınıfına asaleten veya vekaleten atanan ve Genel Sağlık Sigortası
Genel Müdürlüğünde fiilen çalışan doktor, diş hekimi ve eczacılara yapılacak ek ödemenin
tavanı % 700 olarak uygulanır. Yapılacak ek ödemelerden damga vergisi hariç herhangi bir
vergi kesintisi yapılmaz. Görev yapılan birim ve iş hacmi, görev mahalli, görevin önem ve
güçlüğü, personelin sınıfı, kadro unvanı, derecesi ve atanma biçimi, serbest çalışıp
çalışmadığı, personelin performansı, kullanılan izin ve istirahat raporları ve disiplin cezaları
gibi kriterler göz önünde bulundurularak yapılacak ek ödeme tutarları ile ödemeye ilişkin
diğer usûl ve esaslar, Yönetim Kurulunun teklifi ve Maliye Bakanlığının görüşü üzerine
Bakan tarafından belirlenir.(1)
Kurumda bilişim hizmetlerini yürütmek ve 50 kişiyi geçmemek üzere sözleşmeli
olarak uzman personel çalıştırılabilir. (Değişik ikinci cümle: 8/3/2007-5597/3 md.) Bu
şekilde çalıştırılacak olanlardan Kurumca belirlenecek en fazla beş kişiye ödenecek ücret,
14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) bendine
göre istihdam edilenlerin sözleşme ücreti tavanının beş katını, diğer beş kişiye dört katını, geri
kalanlara ise üç katını geçemez ve bunlara bu fıkrada belirtilen ücret dışında herhangi bir
ödeme yapılamaz. Bu personele ödenecek ücret ile sözleşme usûl ve esasları Devlet Personel
Başkanlığı ile Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Yönetim Kurulunca belirlenir. (Değişik
son cümle: 8/3/2007-5597/3 md.) Bu şekilde istihdam edilecek personelin, mühendislik
fakülteleri veya fen-edebiyat fakültelerinin 4 yıllık istatistik, matematik, fizik bölümlerinden
mezun olmaları ve yükseköğretimi sırasında bilgisayar alanında aldığı derslerde öğrendiği
programlama dillerine ilişkin belge veya üniversitelerin ya da Millî Eğitim Bakanlığının
onaylı bilgisayar kurslarını bitirdiğine ilişkin sertifika sahibi olması şarttır.(2)
Kurumun memur statüsündeki kadrolu personeline asgarî ücretten az olmamak üzere,
kendi aylıkları (ek gösterge dahil) tutarında her yıl iki ikramiye verilebilir. İkramiyenin
ödenmesinde personelin performansı ve disiplin cezası alıp almadığı kriterleri dikkate alınır.
Fazla çalışma gerektiren her türlü Kurum işleri için çalışma saatleri dışında
görevlendirilen ve fiilen çalışan memurlar ile sözleşmeli personele ayda 60 saati geçmemek
üzere ve yılı merkezî yönetim bütçe kanununda belirtilen ücretin iki katı karşılığında,
Yönetim Kurulunca belirlenecek esas ve usûllere göre fazla çalışma yaptırılabilir. Zorunlu
hallerde bu süre % 50 artırılabilir.
Yönetim Kurulu üyeleri ile Kurum personeli, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun
uygulanmasında kamu görevlisi sayılır ve 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu
Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun, 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması,
Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine
tâbidir.
13
Kurum lehine sonuçlanan dava ve icra takipleri nedeniyle hükme bağlanarak karşı
taraftan tahsil edilen vekâlet ücretlerinin; hukuk müşavirlerine, avukatlara ve dava ve icra
takibi işlerinde fiilen görev yapan diğer personele dağıtımı hakkında 1389 sayılı Devlet
Davalarını İntaç Eden Avukat ve Saireye Verilecek Ücreti Vekâlet Hakkında Kanun
hükümleri kıyas yoluyla uygulanır. Vekâlet ücretinin dağıtımının usûl ve esasları
yönetmelikle belirlenir.
_
(1) Bu fıkrada yer alan, "… sözleşmeli personeline" ibaresi, 8/3/2007 tarihli ve 5597 sayılı Kanunun 3 üncü
maddesiyle "… sözleşmeli personeline, sağlık kurullarında ve fatura ile reçetelerin incelenmesi işlerinde
çalışmak üzere Kurum dışından görevlendirilen tabiplere" şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
(2) Bu fıkranın 2007 yılında uygulanması ile ilgili olarak, 29/12/2006 tarihli ve 26391 Mükerrer sayılı Resmi
Gazetede yayımlanan 2007 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun 30 uncu maddesinde düzenleme yapılmış
olup, daha sonra bu uygulamayı düzenleyen hüküm Anayasa Mahkemesinin 5/4/2007 tarihli ve E.: 2007/17,
K.: 2007/45 sayılı Kararı ile iptal edilmiştir.
Kadrolar ve atama
MADDE 29- Kurum kadrolarının tespiti, ihdası, kullanılması ve iptali ile kadrolara
ilişkin diğer hususlar 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde
Kararname hükümleri, atamalarda ise bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde 23/6/1981
tarihli ve 2477 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
Başkan, başkan yardımcısı, genel müdür, Rehberlik ve Teftiş Başkanı, Strateji
Geliştirme Başkanı, Aktüerya ve Fon Yönetimi Daire Başkanı ve 1. Hukuk Müşavirinin
ataması müşterek kararnameyle, genel müdürlükler ile Strateji Geliştirme Başkanlığı
bünyesindeki daire başkanları, İnsan Kaynakları Daire Başkanı, Destek Hizmetleri Daire
Başkanı, İnşaat ve Emlak Daire Başkanı ve sosyal güvenlik il müdürleri Başkanın önerisi
üzerine Yönetim Kurulu tarafından, bunların dışında kalan personelin ataması Başkan
tarafından yapılır.(1)
İkinci fıkrada sayılan kadrolar ile daire başkanı, sosyal güvenlik il müdürü, sosyal
güvenlik il müdür yardımcısı ve sosyal güvenlik merkezi müdürü kadrolarına yapılacak
atamalarda 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan genel şartlara
ilave olarak, en az dört yıllık eğitim veren yüksek öğretim kurumlarından mezun olmak şartı
aranır. ––––––––––
(1) 31/7/2008 tarihli ve 5797 sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle bu fıkrada yer alan "Destek Hizmetleri Daire
Başkanı" ibaresinden sonra gelmek üzere ", İnşaat ve Emlak Daire Başkanı" ibaresi eklenmiş ve metne
işlenmiştir.
Sosyal Güvenlik Uzmanı, Müfettiş ve bunların yardımcıları
MADDE 30- Kurumda sosyal güvenlik uzman yardımcısı veya müfettiş yardımcısı
kadrolarına atanabilmek için 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde
sayılan genel şartlara ilave olarak;
a) En az dört yıllık eğitim veren yüksek öğretim kurumlarının hukuk, siyasal bilgiler,
iktisat, işletme, iktisadî ve idarî bilimler, tıp, diş hekimliği, eczacılık fakültelerinden veya
sosyal hizmetler, sağlık idaresi veya sağlık yönetimi, matematik, istatistik, aktüerya,
bankacılık, sigortacılık, işletme mühendisliği, endüstri mühendisliği, yazılım mühendisliği,
elektronik mühendisliği, elektrik ve elektronik mühendisliği, bilgisayar mühendisliği
bölümlerinden ya da bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulunca kabul edilmiş yurt dışındaki
yüksek öğretim kurumlarından mezun olmak,
b) Meslekî ve yabancı dil konularında yapılacak yarışma sınavında başarılı olmak,
c) Sınavın yapıldığı yılın Ocak ayının ilk gününde otuz yaşını doldurmamış olmak,
şartları aranır.
Birinci fıkraya göre sosyal güvenlik uzman yardımcısı veya müfettiş yardımcısı olarak
atananlar, en az üç yıl fiilen çalışmak, olumlu sicil almak ve Kurumca belirlenen konuda tez
hazırlamak kaydıyla, sosyal güvenlik uzman yardımcıları sosyal güvenlik uzmanlığı için,
müfettiş yardımcıları ise müfettişlik için açılacak yeterlik sınavına girme hakkını kazanırlar.
Yeterlik sınavlarında başarılı olanlar, İngilizce, Fransızca ve Almanca dillerinden birinde
Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından en az (C) düzeyinde belge
ibraz etmeleri hâlinde, "Sosyal Güvenlik Uzmanı" veya "Müfettiş" kadrolarına atanırlar.
Sosyal güvenlik uzmanlığı veya müfettişlik yeterlik sınavında başarı gösteremeyenlere
yeterlik sınavından itibaren bir yıl içinde bir hak daha verilir. Bu süre sonunda da yeterlik
sınavında başarı gösteremeyenler durumlarına uygun diğer kadrolara atanırlar.
Sosyal güvenlik uzmanlığı veya müfettişlik yeterlik sınavında başarılı olmasına
rağmen yabancı dil belgesini ibraz edemeyenlere, yabancı dil belgesini ibraz etmeleri için,
yeterlik sınavından itibaren iki yıl süre tanınır. Bu süre sonunda da yabancı dil belgesini ibraz
edemeyenler, durumlarına uygun diğer kadrolara atanırlar.
Yardımcılıkta geçirilen süre, askerlik hizmetinde veya ücretsiz izinde geçirilen süreler
hariç beş yılı aşamaz.
Sosyal güvenlik uzman yardımcılarının ve müfettiş yardımcılarının mesleğe alınma,
tez hazırlama, yetiştirilme, yeterlik sınavları ile diğer konulara ilişkin usûl ve esaslar Kurumca
çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.
Sosyal Güvenlik Denetmenliği ve Sosyal Güvenlik Denetmen Yardımcılığı
(1)
MADDE 31- (Değişik: 13/2/2011-6111/163 md.)
Kurum taşra teşkilatında Sosyal Güvenlik Denetmeni ve Sosyal Güvenlik Denetmen
Yardımcısı istihdam edilir.
Sosyal Güvenlik Denetmen Yardımcılığına atanabilmek için 657 sayılı Devlet
Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan şartlara ek olarak aşağıdaki şartlar aranır:
a) En az dört yıllık eğitim veren yüksek öğretim kurumlarının hukuk, siyasal bilgiler,
iktisadî ve idarî bilimler, iktisat, işletme, matematik, istatistik, aktüerya, bankacılık,
sigortacılık, işletme mühendisliği, endüstri mühendisliği, yazılım mühendisliği, elektronik
mühendisliği, elektrik ve elektronik mühendisliği, bilgisayar mühendisliği, sosyal hizmetler
ve sağlık idaresi/yönetimi fakülte, yüksek okul veya bölümlerinden ya da bunlara denkliği
Yükseköğretim Kurulu tarafından onaylanmış yurt dışındaki yüksek öğretim kurumlarından
mezun olmak.
b) Yapılacak yarışma sınavında başarılı olmak.
c) Sınavın yapıldığı gün itibariyle 30 yaşından gün almamış olmak.
Sosyal Güvenlik Denetmen Yardımcılığına atananlar, en az üç yıl çalışmak ve olumlu
sicil almak kaydıyla yapılacak Denetmenlik yeterlik sınavına girmeye hak kazanırlar.
Denetmenlik yeterlik sınavında başarılı olanlar Sosyal Güvenlik Denetmeni kadrolarına
atanır. Sınavda başarılı olamayanlar bir yıl içinde ikinci kez sınava tâbi tutulur. Bu sınavda da
başarı gösteremeyenler Kurum taşra teşkilatında durumlarına uygun başka kadrolara atanır.
Sosyal Güvenlik Denetmen Yardımcılarının mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri,
yarışma ve yeterlik sınavlarının şekil ve uygulama esasları ile Sosyal Güvenlik Denetmenleri
ve Sosyal Güvenlik Denetmen Yardımcılarının görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul
ve esasları yönetmelikle düzenlenir.
Sosyal Güvenlik Denetmenleri sosyal güvenlik mevzuatının uygulanmasına ilişkin
tespit, denetim ve taramalarda görevlendirilirler ve görevleriyle ilgili kayıt ve belgeleri
inceleme yetkisine sahiptir.
Sosyal Güvenlik Denetmenleri ve Denetmen Yardımcıları, 657 sayılı Devlet
Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin “Ortak Hükümler” bölümünün (A) fıkrasının (11)
numaralı bendine göre derece yükselmesinden, 152 nci maddesinin “II- Tazminatlar”
15
bölümünün “(A) Özel Hizmet Tazminatı” bendinin (i) alt bendinde yer alan özel hizmet
tazminatından, “(F) Denetim Tazminatı” bendinde yer alan denetim tazminatından ve (I)
sayılı Ek Gösterge Cetvelinin “I- Genel İdare Hizmetleri Sınıfı” bölümünün (h) bendinde yer
alan ek göstergeden aynı usul ve esaslarla yararlanır. ____________________________
(1) 13/2/2011 tarihli ve 6111 sayılı Kanunun 163 üncü maddesi ile bu maddenin başlığı “Sosyal güvenlik kontrol
memuru” iken “Sosyal Güvenlik Denetmenliği ve Sosyal Güvenlik Denetmen Yardımcılığı” şeklinde
değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
Performans yönetimi
MADDE 32- Kurumun hizmet sunmakla görevli olduğu gerçek ve tüzel kişilere
yönelik temel hizmetlerin sonuçlandırılmasına ilişkin süre ve prosedür önceden tespit ve ilan
edilir. Bu süre ve prosedürler, Kurum ve personelin performans kriterleri arasında yer alır.
Kurumsal performans hedeflerinin, Kurum birimlerine uyarlanması ve bunun hayata
geçirilebilmesi için bireysel hedeflere dönüştürülmesine ilişkin usûl ve esaslar Kurumca
çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
Kanun Numarası : 5502
Kabul Tarihi : 16/5/2006
Yayımlandığı R. Gazete : Tarih: 20/5/2006,
Sayı: 26173
Yayımlandığı Düstur : Tertip: 5, Cilt: 45,
Sayfa:
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Tanımlar, Kuruluş ve Görevler
Amaç ve kuruluş
MADDE 1– Bu Kanunun amacı, Sosyal Güvenlik Kurumunun kuruluş, teşkilât, görev
ve yetkilerine ilişkin usûl ve esasları düzenlemektir.
Bu Kanun ile Kuruma görev ve yetki veren diğer kanunların hükümlerini uygulamak
üzere; kamu tüzel kişiliğini haiz, idarî ve malî açıdan özerk, bu Kanunda hüküm bulunmayan
durumlarda özel hukuk hükümlerine tâbi Sosyal Güvenlik Kurumu kurulmuştur. Kurum,
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının ilgili kuruluşudur. Kurumun merkezi Ankara'dadır.
Kurum, Sayıştay'ın denetimine tâbidir.
Tanımlar
MADDE 2– Bu Kanunda geçen;
a) Bakanlık: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,
b) Bakan: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanını,
c) Kurum: Sosyal Güvenlik Kurumunu,
ç) Genel Kurul: Sosyal Güvenlik Kurumu Genel Kurulunu,
d) Yönetim Kurulu: Sosyal Güvenlik Kurumu Yönetim Kurulunu,
e) Başkanlık: Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığını,
f) Başkan: Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanını,
g) Genel müdürler: Sosyal Sigortalar Genel Müdürü, Genel Sağlık Sigortası Genel
Müdürü, Primsiz Ödemeler Genel Müdürü ve Hizmet Sunumu Genel Müdürünü,
ifade eder.
Kurumun amacı ve görevleri
MADDE 3- Kurumun temel amacı; sosyal sigortacılık ilkelerine dayalı, etkin, adil,
kolay erişilebilir, aktüeryal ve malî açıdan sürdürülebilir, çağdaş standartlarda sosyal güvenlik
sistemini yürütmektir.
Kurumun görevleri şunlardır:
a) Ulusal kalkınma strateji ve politikaları ile yıllık uygulama programlarını dikkate
alarak sosyal güvenlik politikalarını uygulamak, bu politikaların geliştirilmesine yönelik
çalışmalar yapmak.
b) Hizmet sunduğu gerçek ve tüzel kişileri hak ve yükümlülükleri konusunda
bilgilendirmek, haklarının kullanılmasını ve yükümlülüklerinin yerine getirilmesini
kolaylaştırmak.
c) Sosyal güvenliğe ilişkin konularda; uluslararası gelişmeleri izlemek, Avrupa Birliği
ve uluslararası kuruluşlar ile işbirliği yapmak, yabancı ülkelerle yapılacak sosyal güvenlik
sözleşmelerine ilişkin gerekli çalışmaları yürütmek, usûlüne göre yürürlüğe konulmuş
uluslararası antlaşmaları uygulamak.
ç) Sosyal güvenlik alanında, kamu idareleri arasında koordinasyon ve işbirliğini
sağlamak.
d) Bu Kanun ve diğer kanunlar ile Kuruma verilen görevleri yapmak.
2
İKİNCİ BÖLÜM
Kurumun Organları ve Görevleri
Kurumun organları
MADDE 4- Kurum, aşağıdaki organlardan oluşur:
a) Genel Kurul.
b) Yönetim Kurulu.
c) Başkanlık.
Kurumun teşkilât yapısı ekli (I) sayılı cetvelde gösterilmiştir.
Genel Kurulun oluşumu, görevleri ve toplanması
MADDE 5- Genel Kurul, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının veya
görevlendireceği bir yetkilinin başkanlığında;
a) Sayıştay Başkanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı,
Sağlık Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı,
Hazine Müsteşarlığı, Özürlüler İdaresi Başkanlığı, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel
Müdürlüğü, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü ile öğretim üyeleri arasından Yüksek
Öğretim Kurulu tarafından görevlendirilecek birer temsilciden,
b) İş ve/veya Sosyal Güvenlik Hukuku alanında Bakan tarafından belirlenecek iki
öğretim üyesinden,
c) Başkan, genel müdürler, Strateji Geliştirme Başkanı, Rehberlik ve Teftiş Başkanı
ile Aktüerya ve Fon Yönetimi Daire Başkanından,
ç) En fazla üyeye sahip ilk üç işveren sendikası konfederasyonları tarafından üye
işveren sendikalarına bağlı işyerlerinde çalışan toplam işçi sayısıyla orantılı olarak belirlenen
9 temsilciden,
d) En fazla üyeye sahip ilk üç işçi sendikası konfederasyonları tarafından üye
sayılarına orantılı olarak belirlenen 9 temsilciden,
e) En fazla üyeye sahip ilk üç kamu görevlileri sendikası konfederasyonları tarafından
üye sayılarına orantılı olarak belirlenen 9 temsilciden,
f) Kendi nam ve hesabına çalışanların üye olduğu kanunla kurulu en üst meslek
kuruluşlarından en fazla üyeye sahip ilk üç kuruluş tarafından üye sayılarına orantılı olarak
belirlenen 9 temsilciden,
g) Kurumdan aylık veya gelir almakta olanların üye olduğu en fazla üyeye sahip ilk üç
kuruluş tarafından üye sayılarına orantılı olarak belirlenen 9 temsilciden,
h) (ç), (d), (e) ve (f) bentleri dışında kalan ve kamu kurumu niteliğindeki en üst
meslek kuruluşları tarafından görevlendirilecek birer temsilciden,
oluşur.
Genel Kurulun görevleri şunlardır:
a) Sosyal güvenlik politikaları ve bunların uygulamaları hakkında görüş ve önerilerde
bulunmak.
b) Kurumun bütçe ve bilânçolarını, faaliyet raporlarını, performans programlarını, orta
ve uzun vadeli gelir-gider dengesini, sigorta kolları itibarıyla yapılan en son aktüeryal hesap
sonuçlarını değerlendirerek görüş oluşturmak.
c) Kurumun performans programlarında yer alan hedefleri ile sonuçlarını
değerlendirerek bir sonraki dönemin performans hedeflerine ilişkin görüş oluşturmak.
ç) Yönetim Kurulunun seçimle gelen asıl ve yedek üyelerini beşinci fıkrada belirtilen
usûle göre seçmek.
Genel Kurul üç yılda bir kez toplanır. Toplantı tarihi ve gündem en geç bir ay
öncesinden ilgili kurum ve kuruluşlara bildirilir. Toplantı yetersayısı, üye tam sayısının salt
3
çoğunluğudur. İlk toplantıda çoğunluk sağlanamazsa bir ay sonra yapılacak ikinci toplantıda
salt çoğunluk aranmaz. Genel Kurul, Bakan veya üye tam sayısının üçte biri tarafından
olağanüstü toplantıya çağrılabilir.
Genel Kurul kararları en geç iki hafta içinde, Genel Kurula katılan üyelere gönderilir
ve kararlar Kurumca öncelikle dikkate alınır.
Genel Kurulda birinci fıkranın; (ç) bendinde sayılan temsilciler Yönetim Kurulu
işveren temsilcisini, (d) bendinde sayılan temsilciler Yönetim Kurulu işçi temsilcisini, (e)
bendinde sayılan temsilciler Yönetim Kurulu kamu görevlileri temsilcisini, (f) bendinde
sayılan temsilciler Yönetim Kurulu kendi nam ve hesabına çalışanlar temsilcisini, (g)
bendinde sayılan temsilciler Yönetim Kurulu gelir ve aylık alanlar temsilcisini birer asıl ve
birer yedek üye olarak seçerler. Seçim gizli oy, açık tasnif usûlüne göre yapılır ve oy çokluğu
ile karar verilir. Seçimler Bakanlık tarafından hazırlanacak yönetmelikte belirlenen usûl ve
esaslara göre yapılır.
Genel Kurulun sekreterya işlemleri Başkanlık tarafından yerine getirilir. Genel
Kurulun çalışmaları için yapılacak giderler Kurum bütçesine konulacak ödenekten karşılanır.
Genel Kurulun toplanmasına, çalışmasına, temsilcilerin görevlendirilmesine ve diğer
hususlara ilişkin usûl ve esaslar Kurumun önerisi üzerine Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle
düzenlenir.
Yönetim Kurulunun oluşumu ve üyeleri
MADDE 6- Yönetim Kurulu bir karar organı olup, Kurumun en yüksek karar, yetki
ve sorumluluğunu taşır. Yönetim Kurulu;
a) Başkan,
b) Başkanın teklifi üzerine müşterek kararname ile atanan bir başkan yardımcısı,
c) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını temsilen, Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanının teklifi üzerine müşterek kararname ile atanan bir üye,
ç) Maliye Bakanlığını temsilen, Maliye Bakanının teklifi üzerine müşterek kararname
ile atanan bir üye,
d) Hazine Müsteşarlığını temsilen, Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın
teklifi üzerine müşterek kararname ile atanan bir üye,
e) İşverenleri temsilen seçilecek bir üye,
f) İşçileri temsilen seçilecek bir üye,
g) Kamu görevlilerini temsilen seçilecek bir üye,
h) Kendi nam ve hesabına çalışanları temsilen seçilecek bir üye,
ı) Kurumdan gelir veya aylık alanları temsilen seçilecek bir üye,
olmak üzere 10 üyeden oluşur. Başkan, Yönetim Kurulunun da başkanıdır. Yönetim
Kuruluna, Başkanın bulunmadığı hallerde Başkana vekâlet eden kişi başkanlık eder. Yönetim
Kurulu üyesi başkan yardımcısının bulunmadığı hallerde, Başkan tarafından görevlendirilen
başkan yardımcısı Yönetim Kuruluna katılır.
Yönetim Kurulu en az haftada bir defa ve asgarî altı üye ile toplanır. Kararlar
toplantıya katılan üyelerin çoğunluğu ile alınır. Oylarda eşitlik olması halinde, Başkanın
bulunduğu taraf çoğunluk sayılır. Gerekli görüldüğünde Başkanın veya altı üyenin talebi ile
Yönetim Kurulu olağanüstü toplantıya çağrılabilir.
Başkan ve başkan yardımcısı dışındaki Yönetim Kurulu üyelerinin görev süresi üç
yıldır. Geçerli bir mazereti olmaksızın; arka arkaya üç toplantıya veya bir yıl içinde toplam
altı toplantıya katılmayanlar, Yönetim Kurulu üyeliğine atanma ya da seçilme şartlarını
yitirenler ile atandıktan veya seçildikten sonra bu şartları taşımadığı anlaşılanların üyelikleri
kendiliğinden sona erer. Geçerli bir mazereti olmaksızın; arka arkaya üç toplantıya veya bir
yıl içinde toplam altı toplantıya katılmayanların durumu, Yönetim Kurulu kararıyla tespit
edilerek Bakanlığa bildirilir. Seçilen üyelerden herhangi bir nedenle görev süresinden önce
4
Yönetim Kurulu üyeliği sona erenlerin yerleri, yedek üyeler tarafından doldurulur. Bu şekilde
göreve gelen üyeler, yerlerini aldıkları üyenin görev süresini tamamlar. Süreleri biten üyeler
yeni üyeler atanıncaya veya seçilinceye kadar görevlerine devam ederler. Atanan üyelerden
herhangi bir nedenle görev süresinden önce Yönetim Kurulu üyeliği sona erenlerin yerlerine
en geç bir ay içinde kalan süreyi tamamlamak üzere aynı usûlle yeni bir atama yapılır. Atama
ile gelen Yönetim Kurulu üyelerinden görevi sona erenler, otuz gün içinde eski kurumlarına
başvurmaları halinde atamaya yetkili makam tarafından en geç bir ay içinde mükteseplerine
uygun kadroya atanırlar. Atama gerçekleşinceye kadar bunların Yönetim Kurulu üyesi
kadrolarına bağlı olarak almakta oldukları malî haklarının ödenmesine devam olunur.
Başkan ve başkan yardımcısı dışındaki atama ile gelen Yönetim Kurulu üyelerinin
kurumları ile ilişiği kesilir.
Yönetim Kurulu üyeliğine atanacak veya seçileceklerin 657 sayılı Devlet Memurları
Kanununun 48 inci maddesinin (A) bendinin (1), (4), (5), (6) ve (7) numaralı alt bentlerinde
sayılan şartları taşımaları gerekir. Ancak seçimle gelen Yönetim Kurulu üyeleri için 657 sayılı
Devlet Memurları Kanununun 68 inci maddesinin (B) bendinde sayılan şartlar aranmaz.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin (A) bendinin (5) numaralı
alt bendinde öngörülen suçlarla ilgili olarak haklarında ceza davası açılan üyelerden görevi
başında kalması sakıncalı görülenler, Bakan tarafından tedbiren görevden uzaklaştırılabilir.
Görevden uzaklaştırılan üyeler hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ilgili
hükümleri uygulanır. Bu şekilde geçici olarak boşalan üyeliklere, tedbiren görevden
uzaklaştırılan üye göreve dönünceye ve söz konusu üyenin üyelik süresini geçmemek üzere,
seçimle gelen üyeler yerine yedek üyelerden doldurulur, atama ile gelen üyelerin yerine ise
atamaya yetkili makam tarafından görevlendirme yapılır.
Toplantılara iştirak eden Yönetim Kurulu Başkan ve üyelerine, bu görevleri nedeniyle
ayrıca, 22/1/1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 34 üncü maddesine
göre kamu iktisadi teşebbüsleri yönetim kurulu başkan ve üyelerine ödenen miktarlarda her ay
ücret ödenir.
Yönetim Kurulunun görevleri
MADDE 7- Yönetim Kurulunun görevleri şunlardır:
a) Kurum bütçesini, bilânçosunu, gelir-gider tablolarını, Kurum bütçesindeki bölümler
içinde aktarmaları, bu bölümler arasındaki ek ve olağanüstü ödenek tekliflerini karara
bağlamak.
b) Kurumun sigorta kolları itibarıyla hazırlanacak aktüeryal hesaplarına ilişkin
raporları değerlendirerek finansman dengesinin üçer aylık ve yıllık gerçekleşmelerini izlemek,
alınması gereken tedbirleri kararlaştırmak, Genel Kurula sunulacak aktüeryal hesaplara ilişkin
raporları gerektiğinde bağımsız kuruluşlara inceletmek.
c) Genel müdürlükler ile Strateji Geliştirme Başkanlığı bünyesindeki daire
başkanlıklarının, taşrada ise sosyal güvenlik merkezlerinin kurulmasına veya kapatılmasına
karar vererek Bakan onayına sunmak.
ç) Kurum tarafından çıkarılacak yönetmelikleri karara bağlamak.
d) Her türlü kiralama sözleşmesi hakkında karar vermek, 213 sayılı Vergi Usul
Kanunu uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı kadar her yıl artırılmak üzere bedeli
beşyüz bin Yeni Türk Lirasından fazla olan her türlü; kiraya verme, satış, alım, devir, takas,
inşaat, taşınmazların ferağı, yapım ve diğer işlere ilişkin karar vermek, ihale komisyonu
kararlarını onaylamak.
e) Kurum personeline ödenecek ek ödeme, ikramiye ve fazla mesai ücretine ilişkin
usûl ve esasları belirlemek.
f) Kurum yararının bulunması halinde; yılı merkezî yönetim bütçe kanununda
gösterilen miktara kadar olan hak ve alacakların terkinine karar vermek, prim ve primlerden
5
kaynaklanan alacaklar hariç olmak üzere, uyuşmazlıkların dava açılmadan veya icra takibi
yapılmadan uzlaşma veya tahkim yoluyla çözümlenmesine, Kurum tarafından veya Kuruma
karşı açılan dava veya icra takiplerinin uzlaşma veya tahkim yoluyla çözümlenmesine, sulhe,
kabule, feragate ve kanun yollarına başvurulmamasına karar vermek.
g) Kurumun performans hedef, gösterge ve programı ile hizmet kalite standartlarını
karara bağlamak.
h) Her yıl için, prim borcu kamuoyuna açıklanacak işverenlerin belirlenmesine esas
olmak üzere asgarî borç tutarını belirlemek.
ı) Kurum alacaklarının tahsilat işlemleri ile diğer kanunlarla tahakkuk ve tahsilat
yetkisi Kuruma verilen alacakların tahsilat işlemlerinin, kısmen veya tamamen kamu
gelirlerinin toplanması ve takibinden sorumlu olan kamu idarelerinden hizmet almak suretiyle
gerçekleştirilmesine karar vererek Bakan onayına sunmak.
i) Kurumun dava ve icra takipleri için vekâlet akdi yoluyla avukat çalıştırılmasına,
özel uzmanlık gerektiren ve geçici nitelikteki işler için ise hizmet satın alınması yoluyla yerli
veya yabancı uzman çalıştırılmasına karar vermek, bunların sözleşme şartlarını ve avukatlara
ödenecek ücretleri belirlemek.
j) Kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.
Yönetim Kurulunun çalışma usûl ve esaslarıyla, bu Kanunun 6 ncı ve 7 nci
maddelerinin uygulanmasına ilişkin hususlar, Yönetim Kurulu kararı ve Bakan onayı ile
çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Başkanlık Teşkilâtı
Teşkilât
MADDE 8- Başkanlık teşkilâtı, merkez ve taşra teşkilâtından meydana gelir.
Merkez teşkilâtı
MADDE 9- Başkanlık merkez teşkilâtı, ana hizmet birimleri ile danışma ve yardımcı
hizmet birimlerinden meydana gelir.
Başkan
MADDE 10- Başkanlığın en üst amiri olan Başkan, Başkanlık icraatından ve emri
altındakilerin faaliyet ve işlemlerinden Yönetim Kuruluna karşı sorumlu olup aşağıdaki
görev, yetki ve sorumluluklara sahiptir:
a) Kurumu; Anayasaya, kanunlara, ulusal kalkınma plânına, yıllık uygulama
programlarına ve Bakanlar Kurulunca belirlenen politika ve stratejilere uygun olarak
yönetmek.
b) Kurumun görev alanına giren hususlarda politika ve stratejiler geliştirmek, bunlara
uygun yıllık amaç ve hedefler oluşturmak, performans ölçütleri belirlemek, Başkanlığın
bütçesini hazırlamak, gerekli yasal ve idarî düzenleme çalışmalarını yapmak, belirlenen
stratejiler, amaçlar ve performans ölçütleri doğrultusunda uygulamayı koordine etmek,
izlemek ve değerlendirmek.
c) Kurumun faaliyetlerini ve işlemlerini denetlemek, yönetim sistemlerini gözden
geçirmek, kurumsal yapı ile yönetim süreçlerinin etkililiğini gözetmek ve yönetimin
geliştirilmesini sağlamak.
ç) Yönetim Kurulu kararlarının uygulanmasını sağlamak.
d) Adlî ve idarî makamlara, gerçek ve tüzel kişilere karşı Kurumu temsil etmek.
6
e) Kamu Görevlileri Etik Kurulunun belirlediği ilkeler çerçevesinde kurumsal etik
kuralları belirleyerek, personele ve Kurumun ilişkili olduğu taraflara duyurmak ve personelin
bu kurallara uygun hareket etmesini sağlamak.
f) 213 sayılı Vergi Usul Kanunu uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı kadar
her yıl artırılmak üzere bedeli beşyüz bin Yeni Türk Lirasına kadar olan; kiraya verme, satış,
alım, devir, takas, inşaat, taşınmazların ferağı, yapım ve diğer işlere ilişkin sözleşmeler
hakkında karar vermek, ihale komisyonu kararlarını onaylamak, beşyüz bin Yeni Türk
Lirasının üzerinde olanlar için Yönetim Kuruluna öneride bulunmak ve kendi limitleri
dâhilinde merkez ve taşra teşkilâtının harcama sınırlarını belirlemek.
g) Ödeme tarihi altı aydan daha uzun süre gecikmiş ve Yönetim Kurulu tarafından her
yıl için belirlenecek tutardan daha fazla prim borcu olan işverenleri, yönetmelikle belirlenen
usûl ve esaslara göre her yıl kamuoyuna açıklamak.
h) Kurumun faaliyet alanına giren konularda diğer kurum ve kuruluşlarla işbirliği ve
koordinasyonu sağlamak.
Başkan yardımcıları
MADDE 11- Görevlerin yürütülmesinde Başkana yardımcı olmak üzere üç başkan
yardımcısı görevlendirilir. Başkan yardımcıları, Başkana karşı sorumludur.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Ana Hizmet Birimleri
Ana hizmet birimleri
MADDE 12- Başkanlığın ana hizmet birimleri şunlardır:
a) Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü.
b) Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğü.
c) Primsiz Ödemeler Genel Müdürlüğü.
ç) Hizmet Sunumu Genel Müdürlüğü.
d) Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı.
e) Aktüerya ve Fon Yönetimi Daire Başkanlığı.
Her bir genel müdürlük bünyesinde, Yönetim Kurulu kararı ile en fazla 8 adet daire
başkanlığı kurulabilir.
Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü
MADDE 13- Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğünün görevleri şunlardır:
a) Sosyal güvenlik mevzuatında genel sağlık sigortası ve primsiz ödemeler dışındaki
konularda verilen görevleri yapmak.
b) Kurumun prim tahsilatını yapmak, tahsil edilemeyen prim ve prime ilişkin diğer
alacakları gecikme süresi ve miktarına göre sınıflandırarak takibine öncelik vermek, süresi
içerisinde tahsil edilemeyen prim ve prime ilişkin diğer alacaklar ile ilgili olarak borçlular
hakkında gerekli idarî ve icraî takibat ile bunlardan kaynaklanan davaların kadrolu veya
vekâlet akdine dayanılarak çalıştırılacak sözleşmeli avukatlarca, yetkili mercilerde her
derecede takip edilmesini, savunmasını ve sonuçlandırılmasını sağlamak.
c) 25/8/1999 tarihli ve 4447 sayılı Kanun gereği tahsil edilmesi gereken işsizlik
sigortası primlerinin tahsil ve takip işlemlerini yapmak.
ç) Yönetim Kurulunca gerekli görülen durumlarda, Kurumun süresinde ödenmeyen
prim ve prime ilişkin alacakları ile diğer kanunlarla tahsil ve takip yetkisi Kuruma verilen
alacakların tahsilat işlemlerini, yapılacak protokoller çerçevesinde kısmen veya tamamen
kamu gelirlerinin toplanması ve takibinden sorumlu olan kamu idarelerinden hizmet almak
suretiyle gerçekleştirmek.
7
d) Kapsamda olduğu halde tescili yapılmayan sigortalıların, genel sağlık
sigortalılarının ve işyerlerinin işlemlerini re’sen sonuçlandırmak, kayıtdışı çalışmanın
önlenmesi amacıyla diğer kamu idareleri, bankalar, aracı kurumlar, oda, borsa, birlik ve
meslek kuruluşları ve her türlü gerçek ve tüzel kişilerle sigortalılık ve işyeri denetimi, veri
paylaşımı ve kontrolü konusunda işbirliği yapmak, projeler oluşturmak, geliştirmek ve
uygulamak.
e) Sigortalıları, hak sahiplerini ve işverenleri sosyal güvenlik mevzuatından doğan
hakları ve ödevleri konusunda her türlü iletişim araçları ile bilgilendirmek.
f) Görev konusuyla ilgili uygulamaları izlemek ve geliştirmek.
g) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğü
MADDE 14- Genel Sağlık Sigortası Genel Müdürlüğünün görevleri şunlardır:
a) Sosyal güvenlik mevzuatında genel sağlık sigortası ile ilgili konularda verilen
görevleri yapmak.
b) Genel sağlık sigortalıları ile hak sahiplerinin hastalıklardan korunması amacıyla
ilgili kamu idareleriyle kişisel koruyucu sağlık hizmetleri politikalarının tespitine ve etkin bir
şekilde uygulanmasına katkı sağlamak.
c) Genel sağlık sigortalıları ile hak sahiplerini ve işverenleri genel sağlık sigortası
mevzuatından doğan hakları ve ödevleri konusunda her türlü iletişim araçları ile
bilgilendirmek.
ç) Görev konusuyla ilgili uygulamaları izlemek ve geliştirmek.
d) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
Primsiz Ödemeler Genel Müdürlüğü
MADDE 15- Primsiz Ödemeler Genel Müdürlüğünün görevleri şunlardır:
a) Sosyal güvenlik mevzuatında primsiz ödemelere ilişkin konularda verilen görevleri
yapmak.
b) 24/2/1968 tarihli ve 1005 sayılı Kanun, 28/5/1986 tarihli ve 3292 sayılı Kanun,
3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Kanun, 28/2/1982 tarihli ve 2629 sayılı Kanun, 28/2/1985
tarihli ve 3160 sayılı Kanun, 12/4/1991 tarihli ve 3713 sayılı Kanun, 11/10/1983 tarihli ve
2913 sayılı Kanun, 16/12/1960 tarihli ve 168 sayılı Kanun hükümleri, 18/3/1924 tarihli ve
442 sayılı Köy Kanununun ek 16 ve ek 17 nci maddelerinde belirtilen ödemeler ile yılı bütçe
kanunlarına ekli cetvellerde ve 2330 sayılı Kanuna atıfta bulunan diğer kanun hükümlerine
göre bedeli Hazine tarafından karşılanmak suretiyle bu Kanunla devredilen Türkiye
Cumhuriyeti Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü tarafından yapılması gereken tazminat ve
yardım işlemleri ile bu kanunlar kapsamında bulunan er, erbaş ve sivil görevlilere yönelik
aylık ve diğer ödemeleri yapmak.(1)
c) Görev konusuyla ilgili uygulamaları izlemek ve geliştirmek.
ç) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
(1) 27/5/2007 tarihli ve 5673 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle bu bentte yer alan yer alan "168 sayılı Kanun
hükümleri," ibaresinden sonra gelmek üzere, "18/3/1924 tarihli ve 442 sayılı Köy Kanununun ek 16 ve ek 17
nci maddelerinde belirtilen ödemeler" ibaresi eklenmiş ve metne işlenmiştir.
Hizmet Sunumu Genel Müdürlüğü
MADDE 16- Hizmet Sunumu Genel Müdürlüğünün görevleri şunlardır:
a) Kurumun gerçek ve tüzel kişilere yönelik hizmet sunumunun kesintisiz olarak
yerine getirilmesini sağlamak.
8
b) Hizmet sunumuna ilişkin konularda, performansın geliştirilmesine yönelik olarak
ilgili birimler ile birlikte iş süreçlerini belirlemek, yürütülen işlerle ilgili verileri toplamak,
analiz etmek, elde ettiği sonuçları ilgili birimlerle paylaşarak iş süreçlerini geliştirmek.
c) Taşra teşkilâtı birimlerinin kurulması ve kapatılması ile ilgili iş ve işlemleri
yürütmek.
ç) Kurum merkez ve taşra teşkilâtının her türlü bilişim hizmetlerini yürütmek.
d) Sosyal güvenlik veri tabanını oluşturmak, diğer kamu idarelerinin veri tabanları ile
entegrasyonunu sağlamak, sosyal güvenlik veri tabanı bilgilerinin güncelliğini sağlamak ve
Kurum faaliyetlerinin etkililiğini artıracak şekilde kullanıma sunmak.
e) Kurum için gerekli yazılım ve donanım altyapılarını plânlamak, geliştirmek,
kurmak, işletmek, yenilemek, bu altyapıların güvenliğini ve sürekliliğini sağlamak üzere
gerekli önlemleri almak.
f) Görev konusuyla ilgili uygulamaları izlemek ve geliştirmek.
g) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı
MADDE 17- Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı, Başkan adına aşağıdaki rehberlik ve
teftiş görevlerini yapar:
a) Sosyal güvenliğe ilişkin hükümlerin uygulanmasını; usûlsüzlükleri önleyici, eğitici
ve rehberlik yaklaşımını ön plâna çıkaran bir anlayışla denetlemek.
b) Kayıtdışı istihdamı önlemek, sosyal sigorta suiistimalleri ile mücadele etmek, bu
amaçla sektörel analizlere dayalı denetimleri yürütmek ve bu konularda alınması gerekli
tedbirleri önermek.
c) Prim ödeme yükümlülerini gruplar ve sektörler itibarıyla analiz etmek,
denetlenecek sektörleri her yıl için belirlenecek risk değerlendirme kriterlerine göre
sınıflandırmak suretiyle riskli sektörlerin denetimine öncelik vermek.
ç) Görevleriyle ilgili her türlü kayıt ve belgeleri incelemek, ilgililerden bilgi istemek
ve toplamak.
d) İşin yürütümü açısından gerekli olan asgarî işçilik tutarını tespit etmek.
e) Yıl boyunca müfettişler tarafından düzenlenen raporların sonuçlarını
değerlendirmek, raporlar hakkında istatistikî bilgiler ile birlikte uygulamadaki sorunlara ve
yapılması gereken mevzuat değişikliklerine ilişkin öneriler sunmak.
f) Kurumun merkez ve taşra teşkilâtı ile personelinin idarî, malî ve hukukî işlemleri
hakkında teftiş, inceleme ve soruşturma yapmak, sosyal güvenlik mevzuatının verdiği yetkiye
dayanılarak Kurumla sözleşme yapmış gerçek ve tüzel kişiler hakkında ise inceleme ve
soruşturma yapmak.
g) Müfettişler tarafından yapılacak denetimlere ilişkin yöntem ve teknikleri
geliştirmek, standart ve ilkelerin oluşturulmasını sağlamak, denetim rehberleri hazırlamak,
denetimlerin etkililiğini ve verimliliğini artırıcı tedbirleri almak, bu konuda görüş ve öneriler
sunmak.
h) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
Aktüerya ve Fon Yönetimi Daire Başkanlığı
MADDE 18- Aktüerya ve Fon Yönetimi Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) Kurumun nakit ve benzeri varlıklarını finansal araçlar vasıtasıyla değerlendirmek.
b) Nüfus yapısı ve finansman yönünden kısa, orta ve uzun vadeli aktüeryal esaslara
göre projeksiyonlar yapmak, finansman, fon yönetimi ve aktüerya ile ilgili her türlü istatistikî
bilgiyi derlemek, bu bilgileri değerlendirerek sonuçlarını ilgili birimlere bildirmek.
c) Tahsilat ve ödemelerin hızlı, güvenli ve düşük maliyetle yapılması hususunda banka
ve diğer finansal kuruluşlarla protokol yapmak.
9
ç) Finansman kaynakları ile yapılmakta olan ödemelerden yararlanma şartları ve
yardım tutarları arasındaki ilişkiyi inceleyerek teknik bilânçoyu hazırlamak.
d) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Danışma Birimleri
MADDE 19- Başkanlığın danışma birimleri şunlardır:
a) Strateji Geliştirme Başkanlığı.
b) Hukuk Müşavirliği.
c) Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği.
Strateji Geliştirme Başkanlığı
MADDE 20- Strateji Geliştirme Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) Ulusal kalkınma plânı, strateji ve politikaları, yıllık program, 33 üncü maddede
belirtilen komisyon tarafından belirlenen finansal hedefler ve Yönetim Kurulu kararları
çerçevesinde, sosyoekonomik verileri de dikkate alarak, Kurumun orta ve uzun vadeli sosyal
güvenlik amaç, strateji ve politikalarını oluşturmak üzere gerekli çalışmaları yapmak.
b) Kurumun görev alanına giren konularda performans ve kalite ölçütleri geliştirmek
ve bu kapsamda verilecek diğer görevleri yerine getirmek.
c) Kurumun yönetimi ile hizmetlerin geliştirilmesi ve performansla ilgili bilgi ve
verileri toplamak, analiz etmek, yorumlamak.
ç) Kurumun görev alanına giren konularda, hizmetleri etkileyecek dış faktörleri
incelemek, alınması gerekli önlemleri önermek, Kurum içi kapasite araştırması yapmak,
hizmetlerin etkililiğini ve tatmin düzeyini analiz etmek ve genel araştırmalar yapmak.
d) 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile malî hizmetler birimine
verilen görevleri yerine getirmek.
e) Kurumun çalışma konuları ile ilgili bilimsel yayınları takip ve teşvik etmek.
f) Kurumda yapılacak yeni düzenlemeler ve ihdas edilecek birimler için düzenleyici
etki analizi yapmak.
g) Sosyal güvenliğe ilişkin konularda; 24/6/1994 tarihli ve 4009 sayılı Dışişleri
Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde, Avrupa Birliği
ve uluslararası kuruluşlar ile işbirliği yapmak, yabancı ülkelerle yapılacak sosyal güvenlik
sözleşmelerine ilişkin gerekli çalışmaları yürütmek.
h) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
Strateji Geliştirme Başkanlığı bünyesinde Yönetim Kurulu kararı ile en fazla 4 adet
daire başkanlığı kurulabilir.
Hukuk Müşavirliği
MADDE 21- Hukuk Müşavirliğinin görevleri şunlardır:
a) Kurumun amaçlarını daha iyi gerçekleştirmek, mevzuata, plân ve programa uygun
çalışmasını temin etmek amacıyla, gerekli hukukî teklifleri hazırlamak, Kurum birimleri ve
diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafından gönderilen kanun, tüzük, yönetmelik, diğer
mevzuat ve tip sözleşme taslakları ile diğer hukukî konular hakkında görüş bildirmek.
b) Kurumun menfaatlerini koruyucu ve anlaşmazlıkları önleyici hukukî tedbirleri
zamanında almak, anlaşma ve sözleşmelerin bu esaslara uygun olarak yapılmasına yardımcı
olmak.
c) Kurumun taraf olduğu davalarda Başkanlığı temsil etmek, prim ve prime ilişkin
davalar hariç; Kurum tarafından veya Kurum aleyhine açılan davalar ile icra takiplerinin
10
kadrolu avukatlar veya Başkanlıkça vekâlet akdine dayanılarak çalıştırılacak sözleşmeli
avukatlarca her derecede takip edilmesini, savunmasını, sonuçlandırılmasını ve
koordinasyonunu sağlamak.
ç) Kurum tarafından talep edilen hukukî konular ile hukukî, malî ve cezaî sonuçlar
doğuracak işlemler hakkında görüş bildirmek.
d) İhtilaflı konuları analiz ederek Kurumun taraf olduğu anlaşmazlıkları en aza
indirecek tedbirlere ilişkin görüş ve önerilerde bulunmak.
e) 7 nci maddenin birinci fıkrasının (f) bendinde belirtilen hususlarda önerilerde
bulunmak.
f) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği
MADDE 22- Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliğinin görevleri şunlardır:
a) Basın ve halkla ilişkilerle ilgili faaliyetleri plânlamak ve bu faaliyetlerin
belirlenecek usûl ve ilkelere göre yürütülmesini sağlamak.
b) 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanununa göre yapılacak bilgi edinme
başvurularını etkin, süratli ve doğru bir şekilde sonuçlandırmak üzere gerekli tedbirleri almak.
c) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
ALTINCI BÖLÜM
Yardımcı Hizmet Birimleri
Yardımcı hizmet birimleri
MADDE 23- Kurumun yardımcı hizmet birimleri şunlardır:
a) İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı.
b) Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı.
c) (Ek: 31/7/2008-5797/11 md.) İnşaat ve Emlak Daire Başkanlığı
İnsan Kaynakları Daire Başkanlığı
MADDE 24- İnsan Kaynakları Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) Kurumun insan gücü plânlaması ve politikası konusunda çalışmalar yapmak,
tekliflerde bulunmak.
b) Kurum personelinin atama, nakil, sicil, terfi, ücret, emeklilik ve benzeri özlük
işlemlerini yürütmek.
c) Kurum personelinin eğitim plânını hazırlamak, uygulamak ve değerlendirmek.
ç) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
Destek Hizmetleri Daire Başkanlığı
MADDE 25- Destek Hizmetleri Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) (Değişik: 31/7/2008-5797/11 md.) Kurum hizmetlerinin gerektirdiği mal ve
hizmetlere ilişkin satın alma ve taşınırlara ilişkin satma, satın alma, kiralama, bakım ve
onarım, arşiv, idarî ve malî hizmetleri yürütmek.
b) (Değişik: 31/7/2008-5797/11 md.) Taşınırların kayıtlarını tutmak.
c) Kurum sivil savunma ve seferberlik hizmetlerini plânlamak ve yürütmek.
ç) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
İnşaat ve Emlak Daire Başkanlığı
MADDE 25/A– (Ek: 31/7/2008-5797/5 md.)
İnşaat ve Emlak Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
11
a) Taşınmazlara ilişkin her türlü satım, yapma, yaptırma, bakım, onarım ve tadilat
işlerini yürütmek.
b) Kurumun ihtiyaç duyduğu hizmet binalarını kiralamak, satın almak,
yapmak/yaptırmak veya Kurumun mülkiyetinde bulunan arazi, arsa ve binaların devri
karşılığında ve/veya kurum bütçesinin ilgili tertiplerine bu amaçla konulan ödeneklerden,
düzenlenen protokol çerçevesinde kamu kurum ve kuruluşları ile Kurum iştiraklerine
doğrudan yaptırmak, iş ve işlemlerini yürütmek.
c) Kurum gayrimenkul ve demirbaşlarını sigorta yapmak, kiraya vermek, işletmek,
kamu kurumları arasında taşınmaz ve ayni hak devri ile Kuruma yapılacak gayrimenkul bağış
işlemlerinin yürütülmesinde mevzuata yönelik değerlendirmeleri, teknik-ekonomik etütleri ve
rantabilite hesaplarını yapmak, izlemek, her aşamada takip etmek ve yürütmek.
d) Kurum gayrimenkul ve demirbaşlarının bakım ve onarım işlerini yürütmek.
e) Kurum iştiraklerine ait gayrimenkullerle ilgili iş ve işlemleri yürütmek, izlemek,
denetlemek ve gerekli önlemler hakkında önerilerde bulunmak.
f) Başkan tarafından verilecek benzer nitelikteki diğer görevleri yapmak.
YEDİNCİ BÖLÜM
Sosyal Güvenlik Yüksek Danışma Kurulu
Sosyal Güvenlik Yüksek Danışma Kurulunun oluşumu, görevleri ve toplanması
MADDE 26- Sosyal Güvenlik Yüksek Danışma Kurulu; Bakanın başkanlığında,
Başkan ile Milli Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı,
Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve Hazine Müsteşarlığı tarafından, en az genel müdür
düzeyinde, görevlendirilecek birer temsilciden, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürü, Sosyal
Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürü, Özürlüler İdaresi Başkanı, Üniversitelerarası
Kurul tarafından fakültelerin çalışma ekonomisi, sosyal güvenlik ve/veya iş hukuku bilim
dallarından seçilecek bir öğretim üyesi, Genel Kurula üye gönderen kuruluşların başkanları ile
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, Türk Tabipleri Birliği, Türk Dişhekimleri Birliği, Türk
Eczacılar Birliği, Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, Türkiye Serbest Muhasebeci,
Malî Müşavirler ve Yeminli Malî Müşavirler Odaları Birliği başkanlarından, Bakan
tarafından uygun görülecek kişiler veya kurum temsilcilerinden oluşur.
Sosyal Güvenlik Yüksek Danışma Kurulu, sosyal güvenlik politikaları ve
uygulamaları konularında görüş bildirir. Kurul yılda bir kez en geç Mart ayı sonuna kadar,
Bakan tarafından tespit edilen gün ve gündeme göre toplanır. Kurulun sekreterya hizmetleri
Başkanlık tarafından yerine getirilir. Kurulun çalışma usûl ve esasları çıkarılacak bir
yönetmelikle düzenlenir.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Taşra Teşkilâtı
MADDE 27- Başkanlığın taşra teşkilâtı; her ilde kurulan sosyal güvenlik il
müdürlükleri ile sosyal güvenlik il müdürlüklerine bağlı olarak kurulacak sosyal güvenlik
merkezlerinden oluşur.
İl ve ilçelerde nüfus, sigortalı ve genel sağlık sigortalısı sayısı, işyeri sayısı, işlem
yoğunluğu ve belirlenecek diğer kriterler doğrultusunda yeteri kadar sosyal güvenlik merkezi
kurulabilir veya kaldırılabilir.
Sosyal güvenlik il müdürlükleri ve sosyal güvenlik merkezleri, ikinci fıkrada belirtilen
kriterlere uygun olarak teşkilâtlanma usûl ve esasları yönetmelikle belirlenmek üzere idarî iş
ve işlemler açısından dört kategoriye ayrılabilir.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Personele İlişkin Hükümler
Personelin statüsü, ücret ve malî haklar
MADDE 28- Kurum hizmetlerinin gerektirdiği aslî ve sürekli görevler, 657 sayılı
Devlet Memurları Kanunu hükümlerine tâbi olarak istihdam edilen personel tarafından
yürütülür. Kurumun kadrolu memurları hakkında sosyal güvenlikleri bakımından 5434 sayılı
Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanır.
Kurumun merkez ve taşra teşkilâtı kadrolarında çalışan memurları ile sözleşmeli
personeline, sağlık kurullarında ve fatura ile reçetelerin incelenmesi işlerinde çalışmak üzere
Kurum dışından görevlendirilen tabiplere en yüksek Devlet memuru aylığının (ek gösterge
dahil) % 200'ünü geçmemek üzere ek ödeme yapılır. (Değişik ikinci cümle: 8/3/2007-5597/3
md.) Sağlık hizmetleri ve yardımcı sağlık hizmetleri sınıfına dahil kadrolarda çalışan personel
ile genel idare hizmetleri sınıfına asaleten veya vekaleten atanan ve Genel Sağlık Sigortası
Genel Müdürlüğünde fiilen çalışan doktor, diş hekimi ve eczacılara yapılacak ek ödemenin
tavanı % 700 olarak uygulanır. Yapılacak ek ödemelerden damga vergisi hariç herhangi bir
vergi kesintisi yapılmaz. Görev yapılan birim ve iş hacmi, görev mahalli, görevin önem ve
güçlüğü, personelin sınıfı, kadro unvanı, derecesi ve atanma biçimi, serbest çalışıp
çalışmadığı, personelin performansı, kullanılan izin ve istirahat raporları ve disiplin cezaları
gibi kriterler göz önünde bulundurularak yapılacak ek ödeme tutarları ile ödemeye ilişkin
diğer usûl ve esaslar, Yönetim Kurulunun teklifi ve Maliye Bakanlığının görüşü üzerine
Bakan tarafından belirlenir.(1)
Kurumda bilişim hizmetlerini yürütmek ve 50 kişiyi geçmemek üzere sözleşmeli
olarak uzman personel çalıştırılabilir. (Değişik ikinci cümle: 8/3/2007-5597/3 md.) Bu
şekilde çalıştırılacak olanlardan Kurumca belirlenecek en fazla beş kişiye ödenecek ücret,
14/7/1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) bendine
göre istihdam edilenlerin sözleşme ücreti tavanının beş katını, diğer beş kişiye dört katını, geri
kalanlara ise üç katını geçemez ve bunlara bu fıkrada belirtilen ücret dışında herhangi bir
ödeme yapılamaz. Bu personele ödenecek ücret ile sözleşme usûl ve esasları Devlet Personel
Başkanlığı ile Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Yönetim Kurulunca belirlenir. (Değişik
son cümle: 8/3/2007-5597/3 md.) Bu şekilde istihdam edilecek personelin, mühendislik
fakülteleri veya fen-edebiyat fakültelerinin 4 yıllık istatistik, matematik, fizik bölümlerinden
mezun olmaları ve yükseköğretimi sırasında bilgisayar alanında aldığı derslerde öğrendiği
programlama dillerine ilişkin belge veya üniversitelerin ya da Millî Eğitim Bakanlığının
onaylı bilgisayar kurslarını bitirdiğine ilişkin sertifika sahibi olması şarttır.(2)
Kurumun memur statüsündeki kadrolu personeline asgarî ücretten az olmamak üzere,
kendi aylıkları (ek gösterge dahil) tutarında her yıl iki ikramiye verilebilir. İkramiyenin
ödenmesinde personelin performansı ve disiplin cezası alıp almadığı kriterleri dikkate alınır.
Fazla çalışma gerektiren her türlü Kurum işleri için çalışma saatleri dışında
görevlendirilen ve fiilen çalışan memurlar ile sözleşmeli personele ayda 60 saati geçmemek
üzere ve yılı merkezî yönetim bütçe kanununda belirtilen ücretin iki katı karşılığında,
Yönetim Kurulunca belirlenecek esas ve usûllere göre fazla çalışma yaptırılabilir. Zorunlu
hallerde bu süre % 50 artırılabilir.
Yönetim Kurulu üyeleri ile Kurum personeli, 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun
uygulanmasında kamu görevlisi sayılır ve 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu
Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun, 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması,
Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine
tâbidir.
13
Kurum lehine sonuçlanan dava ve icra takipleri nedeniyle hükme bağlanarak karşı
taraftan tahsil edilen vekâlet ücretlerinin; hukuk müşavirlerine, avukatlara ve dava ve icra
takibi işlerinde fiilen görev yapan diğer personele dağıtımı hakkında 1389 sayılı Devlet
Davalarını İntaç Eden Avukat ve Saireye Verilecek Ücreti Vekâlet Hakkında Kanun
hükümleri kıyas yoluyla uygulanır. Vekâlet ücretinin dağıtımının usûl ve esasları
yönetmelikle belirlenir.
_
(1) Bu fıkrada yer alan, "… sözleşmeli personeline" ibaresi, 8/3/2007 tarihli ve 5597 sayılı Kanunun 3 üncü
maddesiyle "… sözleşmeli personeline, sağlık kurullarında ve fatura ile reçetelerin incelenmesi işlerinde
çalışmak üzere Kurum dışından görevlendirilen tabiplere" şeklinde değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
(2) Bu fıkranın 2007 yılında uygulanması ile ilgili olarak, 29/12/2006 tarihli ve 26391 Mükerrer sayılı Resmi
Gazetede yayımlanan 2007 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun 30 uncu maddesinde düzenleme yapılmış
olup, daha sonra bu uygulamayı düzenleyen hüküm Anayasa Mahkemesinin 5/4/2007 tarihli ve E.: 2007/17,
K.: 2007/45 sayılı Kararı ile iptal edilmiştir.
Kadrolar ve atama
MADDE 29- Kurum kadrolarının tespiti, ihdası, kullanılması ve iptali ile kadrolara
ilişkin diğer hususlar 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde
Kararname hükümleri, atamalarda ise bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde 23/6/1981
tarihli ve 2477 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
Başkan, başkan yardımcısı, genel müdür, Rehberlik ve Teftiş Başkanı, Strateji
Geliştirme Başkanı, Aktüerya ve Fon Yönetimi Daire Başkanı ve 1. Hukuk Müşavirinin
ataması müşterek kararnameyle, genel müdürlükler ile Strateji Geliştirme Başkanlığı
bünyesindeki daire başkanları, İnsan Kaynakları Daire Başkanı, Destek Hizmetleri Daire
Başkanı, İnşaat ve Emlak Daire Başkanı ve sosyal güvenlik il müdürleri Başkanın önerisi
üzerine Yönetim Kurulu tarafından, bunların dışında kalan personelin ataması Başkan
tarafından yapılır.(1)
İkinci fıkrada sayılan kadrolar ile daire başkanı, sosyal güvenlik il müdürü, sosyal
güvenlik il müdür yardımcısı ve sosyal güvenlik merkezi müdürü kadrolarına yapılacak
atamalarda 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan genel şartlara
ilave olarak, en az dört yıllık eğitim veren yüksek öğretim kurumlarından mezun olmak şartı
aranır. ––––––––––
(1) 31/7/2008 tarihli ve 5797 sayılı Kanunun 11 inci maddesiyle bu fıkrada yer alan "Destek Hizmetleri Daire
Başkanı" ibaresinden sonra gelmek üzere ", İnşaat ve Emlak Daire Başkanı" ibaresi eklenmiş ve metne
işlenmiştir.
Sosyal Güvenlik Uzmanı, Müfettiş ve bunların yardımcıları
MADDE 30- Kurumda sosyal güvenlik uzman yardımcısı veya müfettiş yardımcısı
kadrolarına atanabilmek için 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde
sayılan genel şartlara ilave olarak;
a) En az dört yıllık eğitim veren yüksek öğretim kurumlarının hukuk, siyasal bilgiler,
iktisat, işletme, iktisadî ve idarî bilimler, tıp, diş hekimliği, eczacılık fakültelerinden veya
sosyal hizmetler, sağlık idaresi veya sağlık yönetimi, matematik, istatistik, aktüerya,
bankacılık, sigortacılık, işletme mühendisliği, endüstri mühendisliği, yazılım mühendisliği,
elektronik mühendisliği, elektrik ve elektronik mühendisliği, bilgisayar mühendisliği
bölümlerinden ya da bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulunca kabul edilmiş yurt dışındaki
yüksek öğretim kurumlarından mezun olmak,
b) Meslekî ve yabancı dil konularında yapılacak yarışma sınavında başarılı olmak,
c) Sınavın yapıldığı yılın Ocak ayının ilk gününde otuz yaşını doldurmamış olmak,
şartları aranır.
Birinci fıkraya göre sosyal güvenlik uzman yardımcısı veya müfettiş yardımcısı olarak
atananlar, en az üç yıl fiilen çalışmak, olumlu sicil almak ve Kurumca belirlenen konuda tez
hazırlamak kaydıyla, sosyal güvenlik uzman yardımcıları sosyal güvenlik uzmanlığı için,
müfettiş yardımcıları ise müfettişlik için açılacak yeterlik sınavına girme hakkını kazanırlar.
Yeterlik sınavlarında başarılı olanlar, İngilizce, Fransızca ve Almanca dillerinden birinde
Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından en az (C) düzeyinde belge
ibraz etmeleri hâlinde, "Sosyal Güvenlik Uzmanı" veya "Müfettiş" kadrolarına atanırlar.
Sosyal güvenlik uzmanlığı veya müfettişlik yeterlik sınavında başarı gösteremeyenlere
yeterlik sınavından itibaren bir yıl içinde bir hak daha verilir. Bu süre sonunda da yeterlik
sınavında başarı gösteremeyenler durumlarına uygun diğer kadrolara atanırlar.
Sosyal güvenlik uzmanlığı veya müfettişlik yeterlik sınavında başarılı olmasına
rağmen yabancı dil belgesini ibraz edemeyenlere, yabancı dil belgesini ibraz etmeleri için,
yeterlik sınavından itibaren iki yıl süre tanınır. Bu süre sonunda da yabancı dil belgesini ibraz
edemeyenler, durumlarına uygun diğer kadrolara atanırlar.
Yardımcılıkta geçirilen süre, askerlik hizmetinde veya ücretsiz izinde geçirilen süreler
hariç beş yılı aşamaz.
Sosyal güvenlik uzman yardımcılarının ve müfettiş yardımcılarının mesleğe alınma,
tez hazırlama, yetiştirilme, yeterlik sınavları ile diğer konulara ilişkin usûl ve esaslar Kurumca
çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.
Sosyal Güvenlik Denetmenliği ve Sosyal Güvenlik Denetmen Yardımcılığı
(1)
MADDE 31- (Değişik: 13/2/2011-6111/163 md.)
Kurum taşra teşkilatında Sosyal Güvenlik Denetmeni ve Sosyal Güvenlik Denetmen
Yardımcısı istihdam edilir.
Sosyal Güvenlik Denetmen Yardımcılığına atanabilmek için 657 sayılı Devlet
Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan şartlara ek olarak aşağıdaki şartlar aranır:
a) En az dört yıllık eğitim veren yüksek öğretim kurumlarının hukuk, siyasal bilgiler,
iktisadî ve idarî bilimler, iktisat, işletme, matematik, istatistik, aktüerya, bankacılık,
sigortacılık, işletme mühendisliği, endüstri mühendisliği, yazılım mühendisliği, elektronik
mühendisliği, elektrik ve elektronik mühendisliği, bilgisayar mühendisliği, sosyal hizmetler
ve sağlık idaresi/yönetimi fakülte, yüksek okul veya bölümlerinden ya da bunlara denkliği
Yükseköğretim Kurulu tarafından onaylanmış yurt dışındaki yüksek öğretim kurumlarından
mezun olmak.
b) Yapılacak yarışma sınavında başarılı olmak.
c) Sınavın yapıldığı gün itibariyle 30 yaşından gün almamış olmak.
Sosyal Güvenlik Denetmen Yardımcılığına atananlar, en az üç yıl çalışmak ve olumlu
sicil almak kaydıyla yapılacak Denetmenlik yeterlik sınavına girmeye hak kazanırlar.
Denetmenlik yeterlik sınavında başarılı olanlar Sosyal Güvenlik Denetmeni kadrolarına
atanır. Sınavda başarılı olamayanlar bir yıl içinde ikinci kez sınava tâbi tutulur. Bu sınavda da
başarı gösteremeyenler Kurum taşra teşkilatında durumlarına uygun başka kadrolara atanır.
Sosyal Güvenlik Denetmen Yardımcılarının mesleğe alınmaları, yetiştirilmeleri,
yarışma ve yeterlik sınavlarının şekil ve uygulama esasları ile Sosyal Güvenlik Denetmenleri
ve Sosyal Güvenlik Denetmen Yardımcılarının görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul
ve esasları yönetmelikle düzenlenir.
Sosyal Güvenlik Denetmenleri sosyal güvenlik mevzuatının uygulanmasına ilişkin
tespit, denetim ve taramalarda görevlendirilirler ve görevleriyle ilgili kayıt ve belgeleri
inceleme yetkisine sahiptir.
Sosyal Güvenlik Denetmenleri ve Denetmen Yardımcıları, 657 sayılı Devlet
Memurları Kanununun 36 ncı maddesinin “Ortak Hükümler” bölümünün (A) fıkrasının (11)
numaralı bendine göre derece yükselmesinden, 152 nci maddesinin “II- Tazminatlar”
15
bölümünün “(A) Özel Hizmet Tazminatı” bendinin (i) alt bendinde yer alan özel hizmet
tazminatından, “(F) Denetim Tazminatı” bendinde yer alan denetim tazminatından ve (I)
sayılı Ek Gösterge Cetvelinin “I- Genel İdare Hizmetleri Sınıfı” bölümünün (h) bendinde yer
alan ek göstergeden aynı usul ve esaslarla yararlanır. ____________________________
(1) 13/2/2011 tarihli ve 6111 sayılı Kanunun 163 üncü maddesi ile bu maddenin başlığı “Sosyal güvenlik kontrol
memuru” iken “Sosyal Güvenlik Denetmenliği ve Sosyal Güvenlik Denetmen Yardımcılığı” şeklinde
değiştirilmiş ve metne işlenmiştir.
Performans yönetimi
MADDE 32- Kurumun hizmet sunmakla görevli olduğu gerçek ve tüzel kişilere
yönelik temel hizmetlerin sonuçlandırılmasına ilişkin süre ve prosedür önceden tespit ve ilan
edilir. Bu süre ve prosedürler, Kurum ve personelin performans kriterleri arasında yer alır.
Kurumsal performans hedeflerinin, Kurum birimlerine uyarlanması ve bunun hayata
geçirilebilmesi için bireysel hedeflere dönüştürülmesine ilişkin usûl ve esaslar Kurumca
çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.