Temel Bilgi Teknolojileri ünite ünite notlar

temel bilgi teknolojileri ünite ünite notlar

--------------------------------------------------------------------------------


ünite-1
Bilgi kavramı fikir malumat,ilim anlamında kullanılabilmektedir
fikir ; bir konuya ait bir görüşe sahip olmak
ilim ;bir işin yapılmasına bir aracınkullanımına ilişkin yeterliliğe sahip olmak
malumat(enformasyon);herhangi bir konuya ilişkin bilgi işlem süreci sonunda ortaya çıkan üründür
bilgi ;bir şeyin ya da olayın belirli bir özelliğini tanımlamadır .
önemli kararlar alabilmek için bilgiye ihtiyaç vardır.Bilgiye ulaşmamızda yardımcı olacak bilgiyi sürekli yeniliyecek araçlar ile karar almak daha kolaylaşır.

bilgininin önem kazanmasının nedenleri
-seçeneklerin artmış olması
-aynı tercihleri farklı kriterlerle değerlendirebilme
-çok miktarda bilgiyi işleyebilecek araçların olması
-bilgiye kolay erişebilme
-bilgi işlem teknolojilerinin gelişmesi

O zaman bilgiyi işlemek için bir takım araçlara ihtiyacımız vardır.
bu araçlar ;
1.maddi cihazlar;telefon,radyo,tv,bilgisayar,hesap makinası vs
2.kavramsal araçlar maddi araçlarla bilgiyi işleyebilmek için kavramsal değerleri bilmek gerekir örnek olark matematik kurallarını bilmezsek hesap makinasını kullanmak mantıklı değildir

bilgi işlemede kullanılan maddi cihazlar ile kavramsal araçların tamamına Bilgi teknolojileri adı verilir .

BİLGİ İŞLEM SÜRECİ

Bilgi ;bilgi işlem sürecinin sonunda elde edilen mamuldür
veri ;bilgi işlem sürecinde işlenen malzemedir
Bütün bilgiler verilerin işlenerek elde edilir
o zaman bilginin hammaddesi veridir


bilgi işlem adımları
- kaydetme
-sınama
-sıralama
-sınıflandırma
-özetleme
-erişim
-hesaplama
-saklama
-çoğaltma
-iletme

kaydetme ;bilgisayara veri girişi yapma
sınama ; girilen bilgilerin doğruluğunu kontrol etme
sınıflandırma ;girilen bilgilerin sınıflandırılması
özetleme;her bir bilginin içinden istenilen bilgileri arama
sıralama; belirli kriterlere göre sıralama yapılması
hesaplama;gerekiyorsa hesaplmanın yapılması
çoğaltma ; ilgili kişilere ulaştırmak için çoğaltma
saklama ;daha sonra verilere ulaşmak adına belirli bir süre saklama
erişme ;daha önce saklanmış olan bilgiye gerektiğinde kullanmak üzere ulaşma
iletme ;bilgi kullanıcısına bilgiyi yollama


Kayıt etme ; nüfus bilgisinin girilmesi ,sınav notlarının girilmesi ,mallara ait fiyat miktar değerlerinin girilmesi v.b
sınama ;cevap kağıtlarının doğruluğunun optik okuyucu ile kontrolü ,barkod okuyucunun yanlış işlemde alarm vermesi

sınıflandırma ;illere göre alınan puanın sınıflandırılması ,yaşanan yerlere göre okul sayısının belirlenmesi
iller arası başarının kıyaslanması ,okullararası mezun sayısının kıyaslanması
süpermarkette malları kdv ye göre sınıflama, ya da firmaya göre sınıflandırma

bir ankete katılanların seçimlere göre tercih dağılımını görme
özetleme sınıflandırılmış malların tek bir kalemde belirlenebilmesi
süpermarkette stok hareketinin takibi

sıralama ;sınav sonuçlarının isme ya da puana göre sıralanması
tc kimlik no ya göre nüfus bilgisine ulaşabilme
hesaplama ;mal satışında malların kalem olarak otomatik eksilmesi işlemi
yazarkasada kaşaya giren ve çıkan paraların hesabının otomatik yapılması
çoğaltma ; kasa fişi vermek ,öğrenci puanlarının ilgili okullara ya da evlerine yollanması
saklama ;ösym merkezinin sınav sonuçlarını ana bilgisayarlarında saklaması
erişme ;sınav sonuçlarının internetten öğrenilmesi
iletme ;bilgisayardan bilgi kullanıcısına bilginin ulaştırılması
bilgi toplumu:
karar vermek için bilgiye ihtiyaç duyulur .Bilgiye ulaşmada kavramsal ve maddi cihazlar yardımcı olurlar. Teknolojinin gelişmesiyle maddi cihazlar arasında bulunan bilgisayar bilgiye ulaşmamızı daha da kolaylaştırmıştır .Bugün yaşadığımız çağa baktığımızda bilgi çağı ifadesini kullanmak yanlış olmaz .O zaman topluma da bilgi toplumu adını verebiliriz .

Bilgiyi ulaşmak şimdi kolay iken daha önceki dönemlerde insanların farklı yollar denedikleri görülmüştür .tarihsel gelişime baktığımızda toplumun gelişme aşamalarını oluşturabiliriz
-ilk insanlar avcı toplayıcı ;hayvanları avla ve beslenmek için kullan yerleşik bir düzen yok
-yerleşik hayatı benimseme döneminde tarıma yönelmişler
-yerleşik hayatla birlikte ihtiyaçlar artmış insan sayısı artmıştır.Üretim için yeni yollar denenmiş ve insanlar sanayi toplumuna geçiş yapmışlardır
-Teknolojik gelişmelerle beraber bilgiye daha fazla ihtiyaç duyuşmuş ve bilgi toplumu ortaya çıkmıştır

o zaman toplum
-avcı-toplayıcı
-tarım
-sanayi
-bilgi toplumu şeklinde aşamalarda gösterilebilir

Bu aşamalar enerji kaynağı ,zenginliğin kaynağı,çoğunluğun yaptığı iş işlenen nesne,zaman düzenlemesi,toplumsal örgütlenme açısından farklılık göstermektedir.

Bilgi toplumunda zenginliğin kaynağı bilgi ve kişisel yetenektir .Çoğunluk sembol işleyerek geçimini temin edecektir.bilgi toplumunuen iyi temsil eden sembol kişisel bilgisayardır.

Ce: temel bilgi teknolojileri ünite ünite notlar

ünite-2

--------------------------------------------------------------------------------


bilgisayar bilgileri kaydeden saklayan gerektiğinde bilgiyi geri verebilen elektronik aygıttır.kendisi aracılığıyla bilgi işleyebileceğimiz bir tür cihazdır. Bilgi çağında yaşadığımız dikkate alındığında bilgisayarlar bilgi işlem sürecini ortaya koymuştur.
ilk zamanlardaki bilgisayar kapasite olarak küçük kapladıkları alan itibarıyla kocaman iken teknolojik gelişmelere bağlı olarak kapasitesi artırılmış ve daha kolay taşınabilen az yer kaplayan ebatlara ulaşmıştır . Çalışma mantığı aynı devam etmiştir .

İŞLEMCİ VE ANA BELLEK
işlemci ; girilen veriler üzerinde işlem yapan bilgisayar birimidir .
şu an piyasada intel ve amd firmalarının işlemcileri vardır .Toplama ,çıkarma işlemi ya da mantıksal sınamalar burada işlenir ve kontrol edilir. İkilik sayı sistemine göre işlemler algılanır. 0 ve 1 sayı değerlerine göre işlemler yapılır .
sistem ondalık sayı sistemini 0 ve 1 den oluşan ikilik sayı sistemine çevirir
ondalık sayı sistemi ikilik sayı sistemi
0 000
1 001
2 010
3 011
4 100
5 101

meraklısına ; ilgili sayı her seferinde 2 bölünür .Kalan ve bölümdeki 1 ve 0 değerleri sağdan sola dikkate alınır .

işlemcide bilgilerin saklandığı bölüm bellek olarak bilinir.
Ana bellek ;bilgisayarın herhangi bir anda işlemek durumunda olduğu bilgilerin saklandığı yerdir .Ana belleğe rassal erişimli bellek adı da verilir

RAM olarak ta bilinen bu bellek türü ana belleğin kullanıcılara ayrılan kısmıdır Ramdaki bilgiler bilgisayar kapanınca kaybolur o yüzdenbu belleğe geçiçi bellek adı da verilir .
bilgilerin sürekli olarak saklanıp gerektiğinde geri çağrılabilmesi gerekir .
ROM bellek ana belleğin bilgisayar tarfından kullanılan kısmıdır salt okunur bellek olarak bilinir .ROM işlemci tarafından okunabilir ama ROM daki bilgiler değiştirilemez

Bilgisayarda işlemleri işlemcinin yapabilme hızına hertz denir
1 hz saniyede 1 darbe ,kilohertz 1000,megahertz 1 milyon ,gigahertz 1milyar darbeyi anlatır
mhz ,ghz şeklinde yazılır şu anki pc bilgisayarlarda işlemcı hızı ghzdir.

işlemci ve bellek bir arada bir bilgisayarın temel bileşenleridir .İşlemcinin hızı ve belleğin kapasitesi bilgisayarda önemli değerlerdir

belleklerin ne kadar bilgi sakladıkları kapasiteyle alakalıdır .
belleklerin kapasiteleri byte cinsinden ölçülür 1 byte bir karaktere yani bir harfe denk gelir .kilobyte,megabyte,gigabyte,terabyte olarak kapasite belirlenir.

işlemci ile ana bellek arasında bilgi taşınan yola veri yolu adı verilir .Her bir veride aslında bir adreste saklanır. bu adreslerden veri çıkışı gerçekleşir.Veri yollarının genişliği ve veri transfer hızı bilgisayarın hızını etkileyen en önemli faktörlerdendir .Veri yollarında verilerin taşınması sırasında hücrelerinde taşınması gerekir .Bunu sağlayan yola adres yolu denir

veri girişinin yapıyabilmesi işlemlerin yapılabilmesi için işlemci ve bellek dışında çevre birimlere ihtiyaç duyulur .
Bunlar ;
-giriş -çıkış birimleri ----->klavye,fare(mouse),yazıcı(printer),ekran(monitö r)
-yardımcı bellek------->disket,cd,sabit disk,dvd
-diğer çevre birimleri-->tarayıcılar,sesaraçları(mikrofon,kulaklık,hopar lö r),sayısal kameralar,tv kartı,modem

Ce: temel bilgi teknolojileri ünite ünite notlar

ünite-2 'nin devamı

--------------------------------------------------------------------------------


GİRİŞ ÇIKIŞ BİRİMLERİ
bilgisayarda yapılan işlemlerin sonuçlarını görebilmek ve yeni veri girişleri yapabilmek için giriş ve çıkış birimlerine ihtiyaç vardır
KLAVYE : sık kullanılan giriş birimidir .İki tür klavye vardır F Türkçedeki daktilo dizilimdir .Klavyede ilk harf değeri F ile başlar Q ingiliz klavyesidir ilk harf değeri Qile başlar .Klavye üzerinde işlemleri kolaylaştırıcı Fonksiyon tuşları vardır .F1-F12 dizilimi olarak bunlarda klayye de yer alırlar .Bunun dışında matematiksel işlemyapmak için kullanılabilecek rakamlar ile , ekranda ya da sayfalarda ilerlemeye yardımcı tuşlarda yer alır .
YAZICI :temel çıktı birimidir .Ekranda yazılan değerleri kağıda dökmek için kullanılır .İlk çıkn yazıcılar satır yazıcı olarak çıkmıştır .Sadece kendine özgü karakterleri basabildikleri için yetersiz kalmışlardır .
Nokta vuruşlu yazıcılar ;bir sütun halinde dizilmiş olan iğnelerin mürekkepli şeride vurması yardımıyla kağıt üzerinde noktalar olauşturması ile yazıyı yazar.Satır yazıcılra göre daha yavaş fakat ucuzdur.Hala günümüzde fatura ve benzeri belgelerin yazdırılmasında kullanılmaktadır .İğne sayısı arttıkça yazının kalitesi artar.
Sayfa yazıcılar ;istenilen renkte ve karaktrede yazıyı kağıda dökebilirler Lazer ya da mürekkep püskürtmeli olarak farklı teknolojilerde sayfa yazıcılar vardır
Bir sayfa yazıcının performansı dpi olarak ölçülür
1200 dpili bir yazıcı 1 inch uzunluğundaki bir yazıyı 1200 noktadan oluşturur .
genellikle yazıcılar paralel bağlantı noktasına bağlanır
EKRAN :Çıkış birimidir.Yazdıtrmayı düşünmediğimiz değerleri ekrandan takip etme şansımız vardır.Ekran üzerinde tıpkı yazıcılarda olduğu gibi noktalar vardır : görüntü bu noktaların birleşmesiyle oluşur. Bu küçük noktalara piksel adı verilir.Diğer bir ifadeyle Ekranların çözünülürlüğü dediğimiz olay aslında piksel saysı ile alakalıdır .ekranların performansı sadece ekran ile değil ekran kartı ile de alakalıdır .Ekran kartı desteklemezse piksel sayısının çokluğu bir önem arzetmez.Ekran kartları ana karta bağlı olabileceği gibi ( tümleşik) ayrı bir şekilde de pc de bulunabilir
FARE :çeşitli noktaları çeşitli biçimde uyararak bilgisayara bilgi ya da ercihleri ulaştımamızı sağlar .
Eski model olarak yol faresi masanınüzerinde bu hareketi pc ye aktarır Farenin hareket ettirilmesi sırasında masa üztünde yeralan farenin altında bulunan top hareketi sağlar .Optik fareler ise özel altlığı sayesinde kullanıcının hareketi ile işlemi yapar .Diz üstü bişgisayarlarda fare yerine pcye yeralır .çevirme hareketleriyle farenin yaptığı işlemler tanımlanır İztopu olarak ifade edilir .

YARDIMCI BELLEK BİRİMLERİ :
Programları ,verileri ,sonuçları saklayabileceğimiz ortamlardır: en yaygın yardımcı bellek birimleri:sabit diskler ,disketler ,cd ler ,dvd lerdir .
SABİT DİSKLER :hard disk olarakta bilinir Çok sayıda manyetik plaklardan meydana gelir .Kişisel pclerde Kapasiteleri şu an GB değerindedir .kapasitesi arttıkça bilgileri sakama olaylarıda fazla olur
DİSKET: en küçük saklama ortamıdır .kapasitesi 1.44 MB dır.Disketi kullanabilmek pc de bulunan disket sürücü ile mümkündür .Disket sürücü sayesinde disketteki bilgiler okunup değiştirilip saklanabilir .Küçük miktarlı bilgileri taşımada avantajlı görünür

CD Diskete göre daha fazla veri saklama olayına sahiptir Cd lerin kapasitesi 700 MB civarındadır .Cd nin içindeki verileri kullanabilmek için bir cd sürücüye ihtiyaç vardır. Başlangıçta sadece okunabilen cdler günümüzde yazılabilir halde de bulunur. Bir müzik cd si sadece okunabilir yani müziği dinlersiniz. Bu müzik cd sinden bir tande daha oluşturmak isterseniz cd nizin yazam özelliğinin olması gerekir .Sadece bir kez yazdırmaya izin veren cdler günümüzde geliştirilerek silinip tekrar yazılabilir cd ler vardır.Eğer cd yazdırılmak isteniyorsa bu kez cd sürücünün Cd writer olması gerekir
DVD :cdlerin 20 katınakadar veri toplayabilen birimdir .Dvd de kayıt altıanalınmış bir veriyi okumak için dvd sürücü olmalıdır.Yazdırmak istenirse dvd -writer pc de bağlanmış olmalıdır

DİĞER ÇEVRE BİRİMLERİ :
TARAYICILAR :çizim ve fotoğrafların sayısallaştırılarak bilgisayar ortamına aktarılmasını sağlar fotokopi makinası mantığıyla çalışır , bilgisayar diskine yazar .Tarayıcının performansı hızına ve ftoğrafın ne kadar hassas olarak taradığına bağlıdır .Tarama hassasiyeti dpi olarak ölçülür.Günümüzde ofis tipi dediğimiz bir çok fonksiyonu içeren çeşitler hem yazıcı hem tarayıcıyı bünyesinde toplamaktadır .
SES ARAÇLARI :ses kartı ile desteklenmiş olarak hoparlörler pc de yer alır .kullanıcı isterse kayıt yapmak amaçlı mikrofonları da pc de kullanabilir
SAYISAL KAMERALAR : digital çekimleri pc ortamına aktarmak amacıyla kullanılan birimlerdir.ara bağlantı kabloları ile görüntü pc ye aktarılabilir

TV KARTI :Tv yayınlarını izlemek amaclı kullanılan birimdir
MODEMLER :telefon hatlarını kullanarak bilgisayar arasında iletişimi ve dolayısıyla veri transferini sağlayan cihazlardır .daha önce 56 k hızında olan hız şimdi adsl bağlantısı ile daha hızlı bir seviyeye ulaşmıştır
hareketli görüntüleri bilgisayar yardımıyla uzaktaki başka bir pc ye gönderebilmek için sayısdal bir kamera ve modeme sahip olmak gerekir.